Vergi büraksasisi


HUKUKA GöRE / Dr. A. Bumin DOğRUSöZ


abumin@e-kolay.net





Öteden beri işletmelerin ve şirketlerin kuruluş ve işleyiş formaliteleri ve bürokrasinin yanı sıra vergi, sosyal güvenlik gibi mevzuatlarıyla da bürokrasiye boğuldukları, gereksiz bir sürü bürokratik işlemlerle uğraştıkları hep söylenir. Zaman zaman biz de yazarız.


Yerel yönetim ve imar mevzuatlarının ön gördüğü bürokrasiyi ise her halde ayrıca aktarmaya hiç gerek yok.


Hele bir de Adalet Bakanlığı'nca hazırlanan Ticaret Kanunu Tasarısı yasalaştığında, anonim şirketlerin faaliyetlerini bırakıp tamamen şirket bürokrasisi ile uğraşmaları gerekecek. Şirketler adım atsalar, denetim gerekeceğinden, ya denetçilere çalışacaklar ya da adım atmayacaklar.


Bürokrasinin fazlalığı, hiç şüphesiz girişimcileri ve özellikle yabancı sermayeyi ürküten başlıca faktörlerden biri.


9 Eylül günlü Sabah Gazetesi'nde Doğan Erdoğan'ın hazırladığı haber, bunun en güzel örneği. Haber, Dünya Bankası ve IFC tarafından müştereken hazırlanan "2006'da İş Yapmak" (Doing Business in 2006) adlı rapora istinaden hazırlanmış ve durumu bir facia olarak ortaya oymakta. 2006'da yatırım yapmayı amaçlayan yatırımcılara yol göstermek amacıyla hazırlanan raporda, 155 ülke iş yapma rahatlığına göre sıralanıyor. Türkiye, 132. sırada.


Avrupa Birliği süreci içerisinde bulunan ve yabancı sermayeyi çekmeye çalışan, yabacıları sürekli yatırıma davet ülkemizde, ticaret mevzuatı, imar mevzuatı, vergi mevzuatı, yatırım mevzuatı, sosyal güvenlik mevzuatı ve dış ticaret mevzuatı gibi göstergelere göre yatırım yapmak, 131 ülkeden daha zor.


Yine habere ve rapora göre, ülkemizde kurulu bir şirketin vergisel yükümlülüklerini yerine getirme, beyannamelerini hazırlama, doldurup verme ve vergilerini ödeme için harcadığı süre, yıllık 254 saat. Yani yılda 31 gün. Oysa bu süre, İspanya'da 56, Fransa'da 72, İsviçre'de 63 saatmiş.


Bizde bunun üzerine, bir mükellefin sadece bu ay içinde vergisel açıdan neler yapması gerektiğini bir araştıralım ve listeleyelim dedik. Aslında bu listeyi en yetkili yer, Gelirler İdaresi Başkanlığı'nın sayfasında hazır bulduk. Bu listeyi aşağıya aynen alıyorum.


Eylül ayı vergisel yükümlülükler listesi


İlk tarih Son tarih Konusu


01/09/2005 07/09/2005 Ağustos 2005 Dönemi Çeklere Ait Değerli Kağıtlar Vergisi Bildirimi ve Ödenmesi


01/09/2005 09/09/2005 16-31 Ağustos Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Bildirimlerin Verilmesi ve Ödenmesi


01/09/2005 12/09/2005 16-31 Ağustos Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 15/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Kolalı Gazozlara İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 15/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 15/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Alkollü İçeceklere İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 15/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin İzel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 15/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödenmesi


01/09/2005 15/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisi (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 15/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Gider Vergilerinin (BSMV) Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 15/09/2005 Ağustos 2005 Dönemi Özel İletişim Vergisi Beyanı ve Ödemesi


01/09/2005 20/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Damga Vergisinin Beyanı


01/09/2005 20/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Kurumlar Vergisi Stopajı'nın Beyanı


01/09/2005 20/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopajı'nın Beyanı


01/09/2005 20/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Katma Değer Vergisi'nin Beyanı


01/09/2005 20/09/2005 İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 20/09/2005 Yarışma ve Çekilişler İle Futbol Müsabakalarına Ait Müşterek Bahislerle İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödenmesi


16/09/2005 26/09/2005 1-15 Eylül Dönemine Ait Noterlerce Yap. Makbuz Karşılığı Öde. Ait Bildirimlerin Verilmesi ve Ödenmesi


01/09/2005 26/09/2005 1-15 Eylül Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödenmesi


01/09/2005 26/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Gelir Vergisi Stopajı'nın Ödenmesi


01/09/2005 26/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Katma Değer Vergisi'nin Ödenmesi


01/09/2005 26/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Damga Vergisinin Ödenmesi


01/09/2005 26/09/2005 Ağustos 2005 Dönemine Ait Kurumlar Vergisi Stopajı'nın Ödenmesi


Liste ortada. Üstelik listeye SSK, Bağ-Kur vb. mevzuatların yükümlülükleri de dahil edilmemiş durumda. Fazla söyleyecek bir şey yok.


Bu listenin çok azaltılması, pek çok beyannamenin birleştirilmesi, bürokrasinin azaltılması gerek. Bu azaltma, sadece iş dünyasının değil, aynı zamanda beyannameleri alanların da, denetleyenlerin de iş yükünü azaltacaktır.