Gümrük Genel Tebliği ile vergi borçlularına yurtdışı tahdidi


12/09/2005


BİZE GÖRE / Veysi Seviğ





Pasaport Kanunu'nun 22'nci maddesi uyarınca yurtdışına çıkmaları; mahkemelerce yasaklananlara; memleketten ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur (sakınca) bulunduğu İçişleri Bakanlığı'nca tespit edilenlere, vergiden borçlu olduğu pasaport vermeye yetkili makamlara bildirilenlere pasaport ve seyahat vesikası verilmemektedir.(x)


Gümrük Müsteşarlığı tarafından yayımlanan yurtdışına çıkış tahdidi ile ilgili (1) seri numaralı Gümrük Genel Tebliği uyarınca yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde ithalat ve ihracatta öngörülen gümrük vergileri, eş etkili vergilerin ve eş etkili mali yükler ile tarım politikası veya işlenmiş tarım ürünleriyle ilgili özel düzenlemeler kapsamında alınan ithalat ve ihracat vergilerinden borçlu bulunanların yurtdışına çıkışlarına kısıtlama getirilmiştir. (28 Ağustos 2005 gün ve 25920 sayılı Resmi Gazete)


Sözü edilen uygulamada "vergi borçlusu" gümrük mevzuatı gereğince vergi ödeme yükümlülüğünü yerine getirmeyen gerçek ve tüzelik kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan kişi ortaklığıdır.


Yurtdışına çıkma tahdidi sadece adına ödeme emri düzenlenenler hakkında uygulanacaktır.


Aşağıdaki hallerin varlığında tahdid talebinde bulunulmayacak, yani yurtdışına çıkma yasağı uygulanmayacaktır.


* Vergi mahiyeti taşımayan ceza veya sair alacaklar,


* Kesinleşmemiş olup, tahsil edilebilir duruma gelmemiş tahakkuklar,


* Herhangi bir nedenle teminat altına alınmış alacaklar,


* Cebri takip sonucunda tedbir konulan ve belgelere dayalı olmak şartıyla geri vermeye veya mahsuba konu miktar kadar alacaklar,


* Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Yasa'nın 75'inci maddesinde hükme bağlandığı üzere aciz halinde olduğu tespit edilen alacaklar,


* 15.000 YTL altında kalan alacaklar.


Yukarıda sayılmak suretiyle belirtilen hallerin varlığında yurtdışına çıkış izni için vergi borcundan dolayı herhangi bir tahdid uygulaması yapılmayacaktır.


Diğer yandan söz konusu tebliğ gereği olarak;


* Tahsil dairesinin gümrük müdürlüğü olması halinde; gümrük müdürü, gümrük müdür yardımcısı, şef veya muayene memurundan teşekkül bir komisyon,


* Tahsil dairesinin başmüdürlük olması halinde başmüdürün belirleyeceği en az üç kişiden oluşan bir komisyon marifetiyle,


borçlunun iyi niyeti ve olayın özelliği de dikkate alınarak yurtdışına çıkışın amme alacağının takip ve tahsilini olumsuz etkilememesi koşuluyla;


- Yurtdışına çıkış yasağının, borçlunun faaliyetlerine devam edememesi, mevcut ve yeni iş imkanlarını kaybetme riski doğurması,


- Yurtdışı çıkış yasağının alacağın tahsil kabiliyetini olumsuz etkilemesi,


- Borçlunun yurtdışında tedavi zorunluluğu bulunması,


hallerinde; konulmuş olan yurtdışına çıkış yasağının geçici olarak kaldırılmasına ilişkin olarak alınacak kararlar Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü'ne gönderilmek suretiyle yapılacak değerlendirme sonucuna göre tahdid uygulanmayabilecektir.


Vergi borcundan dolayı yurtdışına çıkış yasağı tahdidi konulmak üzere İçişleri Bakanlığı'na isimleri bildirilen yükümlülerin mağduriyetlerinin önlenmesi ve istismara yol açılmaması amacıyla;


* Aynı yükümlüden aranılan gelir eksikliğine ilişkin birden fazla alacak dosyası bulunması ve toplamının veya birkaçının asgari miktara ulaşması halinde bir kez tahdid konulması suretiyle mükerrer uygulamaya meydan verilmemesi,


* Bildirim yazılarında; borçlunun adı, soyadı, TC kimlik numarası (varsa firma ismi ve unvanı parantez içinde belirtilerek), doğum yeri ve tarihi ana-baba adı, nüfusa kayıtlı olduğu yer, iş ve ikametgah adresleri, vergi numarası, borcun mahiyeti ve miktarı, yılın, nevi ve vadesi belirtilmesi,


* Bildirim yazılarının ilgili gümrük idaresinin (tahsil dairesi) müdürünün imzasıyla bağlı bulunduğu Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü'ne, buradan da başmüdür imzasıyla, tam ve eksiksiz olarak gereği için Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü'ne gönderilmesi,


* Bildirim yazılarının ilgili dosyalarından yapılmasına ve bir örneklerinin ayrı bir klasörde toplanarak mükerrer bildirimlerin önlenmesine ve istatistiki amaçlı veri oluşturulması,


* Bildirim yazılarında yer alan bilgileri içerir bir yazı ile borçluya eş zamanlı bilgi verilmesi,


* Bildirime konu kamu alacağının izlenmesi ve tahdid nedenlerinin ortadan kalkmasına müteakip durumun derhal emniyet makamlarına iletilmek üzere Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü'ne bildirilmesi,


hususlarına mutlak suretle uyulacaktır.


(x) 5682 sayılı Pasaport Kanunu 24.07.1950 gün ve 7564 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış olup, 11 defa değişik kanunlarla 3 defada kanun hükmünde kararname ile değişikliğe uğramıştır.