<TABLE =Ms&#111;normalTable style="WIDTH: 100%; mso-cellspacing: 2.2pt; mso-padding-alt: 0cm 0cm 0cm 0cm" cellSpacing=3 cellPadding=0 width="100%">
<T>
<TR style="mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-firstrow: yes">
<TD style="PADDING-RIGHT: 2.25pt; PADDING-LEFT: 2.25pt; PADDING-BOTTOM: 7.5pt; PADDING-TOP: 7.5pt">
DÜNYA<?:NAMESPACE PREFIX = O /><O:P> </O:P>
08.08.2005, PAZARTESİ<O:P> </O:P>
Vergi Usul Kanunu'nda 5398 sayılı kanunla yapılan değişiklikler<O:P> </O:P></TD></TR>
<TR style="mso-yfti-irow: 1; mso-yfti-lastrow: yes">
<TD style="PADDING-RIGHT: 2.25pt; PADDING-LEFT: 2.25pt; PADDING-BOTTOM: 0.75pt; PADDING-TOP: 0.75pt" colSpan=2>

<B style="mso-bidi-font-weight: normal">Dr. A. Bumin Doğrusöz <O:P></O:P>[/B]
5398 sayılı "Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" 21 Temmuz 2005 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kanunla yapılan düzenlemeler ağırlıklı olarak özelleştirme uygulamaları ile ilgilidir. Ancak bu kanuna ilişkin tasarının görüşülmesi sırasında yasama organında yapılan bazı ilavelerle, Vergi Usul Kanunu'nda, Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nda ve Katma Değer Vergisi Kanunu'nda da bazı değişiklikler yapıldı. Biz bu yazımızda 5398 sayılı kanunla Vergi Usul Kanunu'nda yapılan değişiklikleri, başlıklar halinde aktarmaya çalışacağız. <O:P></O:P>
1. Gayrimenkullerde maliyet bedeli artması ve özel maliyet bedeli uygulaması kapsamına "Elektrik üretim ve dağıtım varlıkları" da dahil edildi. <O:P></O:P>
Vergi Usul Kanunu'nun "Gayrimenkullerde maliyet bedelinin artması" başlıklı 272. maddesinde; normal bakım tamir ve temizleme giderleri dışında gayrımenkulü genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderlerin, gayrımenkulün maliyet bedeline ekleneceği, gayrımenkul kira ile tutulmuş ise kiracı tarafından yapılan bu giderlerin bunların "özel maliyet bedeli" olarak ayrıca değerleneceği, kiracının faaliyetini icra için vücuda getirdiği tesisata ait giderlerin de bu hükümde olduğu; gayrimenkuller için yapılan giderlerin hem tamir, hem de kıymet artırma giderlerinden terekküp ettiği takdirde, mükellefin bu giderlerden maliyet bedeline eklenecek kısmı ayrı göstermek mecburiyetinde olduğu hükme bağlanmıştır. <O:P></O:P>
5398 sayılı kanunla söz konusu maddenin başlığı "Gayrimenkullerde veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarında maliyet bedelinin artması" şeklinde değiştirilmiş ve ayrıca madde içerisinde geçen "gayrimenkul" ibarelerinden sonra gelmek üzere "elektrik üretim ve dağıtım varlıkları" ibareleri de eklenmek suretiyle uygulamanın kapsamına elektrik üretim ve dağıtım varlıkları da dahil edilmiştir. <O:P></O:P>
Öte yandan Vergi Usul Kanunu'nun "özel maliyet bedellerinin itfası" başlıklı 327. maddesinde; "gayrimenkullerin ve gemilerin iktisadi kıymetlerini artıran ve 272. maddede yazılı özel maliyet bedellerinin, kira süresine göre eşit yüzdelerle itfa edileceği; kira süresi dolmadan kiralanan şeyin boşaltılması halinde henüz itfa edilmemiş olan giderlerin, boşaltma yılında bir defada gider yazılacağı" hükme bağlanmıştır. <O:P></O:P>
5398 sayılı kanunla 327. madde hükmünde 272. maddedeki değişikliğe paralel olarak yapılan değişiklikle, elektrik üretim ve dağıtım varlıkları ile ilgili kıymetlerin itfası da madde kapsamında düzenlenmiştir. <O:P></O:P>
Buna göre elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının iktisadi kıymetlerini artıran ve 272. maddede yazılı özel maliyet bedelleri, işletme hakkı süresine göre eşit yüzdelerle itfa edilecektir. İşletme hakkı süresi dolmadan işletme hakkı alınan şeyin boşaltılması veya işletme hakkının herhangi bir sebepten sona ermesi halinde henüz itfa edilmemiş olan giderler hakkın sona erdiği yılda bir defada gider yazılacaktır. <O:P></O:P>
2. Maliye Bakanlığı'na tanınan yetkilerin kapsamı genişletilmiştir. <O:P></O:P>
Vergi Usul Kanunu'nun "Yetki" başlıklı mükerrer 257. maddesinde Maliye Bakanlığı'na tanınan yetkiler ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. <O:P></O:P>
Maddenin birinci fıkrasının (5) numaralı bendinde beyannamelerin elektronik ortamda verilmesi ile ilgili düzenleme yapılması konusunda Maliye Bakanlığı'na geniş yetki verilmiş olmasına rağmen, kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya pişmanlıkla verilen beyannameler konusunda boşluk olması nedeniyle 5398 sayılı kanunla bent hükmünün sonuna eklenen ibare ile; "kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya pişmanlık talepli olarak verilen beyannameler üzerine düzenlenen tahakkuk fişi ve/veya ihbarnameleri mükellefe, vergi sorumlusuna veya bunları elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda tebliğ etmeye ve buna ilişkin usul ve esasları belirlemeye" de Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. <O:P></O:P>
Ayrıca Vergi Usul Kanunu'nun anılan maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (6) numaralı bent eklenmek suretiyle Maliye Bakanlığı'na tanınan yetkilerin kapsamı daha da genişletilmiştir. Bu düzenlemeye göre, "Vergi güvenliğini sağlamak amacıyla niteliklerini belirleyip onayladığı elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar ve sistemleri kullandırmaya, bu cihaz ve sistemler vasıtasıyla bandrol, pul, barkod, halogram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretlerin kullanılmasına ilişkin zorunluluk getirmeye, uygulamaya ait usul ve esasları belirlemeye"de Maliye Bakanlığı yetkili olacaktır. <O:P></O:P>
Öte yandan anılan maddenin sonuna eklenen "Kanuni süresi geçtikten sonra kendiliğinden veya pişmanlık talepli olarak verilen beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi üzerine elektronik ortamda düzenlenen tahakkuk fişi ve/veya ihbarnameler mükellef, vergi sorumlusu veya bunların elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletilir. Bu ileti tahakkuk fişi ve/veya ihbarnamenin muhatabına tebliği yerine geçer" şeklindeki fıkra ile elektronik tahakkuk fişine ve elektronik ortamda tebliğine yasal dayanak sağlanmıştır. <O:P></O:P>
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257. maddesinde yapılan bu değişikliklere bağlı olarak, söz konusu yükümlülüklere uymayanlar için uygulanacak cezaları düzenleyen mükerrer 355. maddesinde de düzenleme yapılarak, elektronik ortamda beyanname verilmesi mecburiyetine uyulmaması halinde kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezasının, beyannamenin kanuni süresinin sonundan başlayarak elektronik ortamda 15 gün içinde verilmesi halinde 1/4 oranında, bu sürenin dolmasını takip eden 15 gün içinde verilmesi halinde ise 1/2 oranında uygulanacağı hükme bağlanmıştır. <O:P></O:P>
Vergi Usul Kanunu'nda yapılan bu değişiklikler, 21 Temmuz 2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir. <O:P></O:P></TD></TR></T></TABLE>