<div id="ctl00_ortayer_haberBaslik" ="haberBaslik">Her mükellefe karne</div>
<div id="ctl00_ortayer_haberOzet" ="haberOzet">Tek tuşa basılarak
her mükellefin ayrıntılı mali durumu görülecek. Mükellefin durumuna
göre karne oluşturulup, karne notuna göre daha yakından izlenecek. </div>
<div id="ctl00_ortayer_haberMetni" ="haberMetni">Geçen
hafta Gelir İdaresi'nin kamuoyuna duyurduğu uygulama mükellefler için
daha yakın takip demek. Bu kayıtlı çalışan ve vergisel
yükümlülüklerini; tam ve zamanında getiren mükellefler için olumlu,
eksik ve zamanında veya hiç yerine getirmeyen mükellefler için olumsuz
olacak. Bu zaten gelişmiş ülkelerde olması gereken bir durum. Gelir
İdaresi'nin yakın takibinden ancak vergisel yükümlülüklerini yerine
getirmeyenler rahatsız olacaktır. Çünkü günümüzde işletmelerin vergi
gibi önemli bir mali yükün yerine getirilip, getirilmemeleri haksız
rekabete neden olmakta. Bir tarafta çalıştırdığı işçisinin sosyal
güvenlik primini ve vergisini ödemeyen işletme ile diğer tarafta bu
yükümlülükleri yerine getiren işletmenin aynı pazarda rekabet
edebilmeleri mümkün mü?</span>
Tek tuşla işletmelerin karnesi görülecek</span></span>
Bu
amaçla Gelir İdaresi mevcut yapısına karne uygulamasını da ilave ederek
bir adım öteye gidiyor. Her gerçek ve tüzel kişinin vergisel ödevlerini
yerine getirip getirmediği bilgileri ile mali durumu hakkında her türlü
hareket gözlenmek suretiyle karne oluşturuluyor. Karnede notu düşük
olan daha yakından takip ediliyor. Böylece Gelir İdaresi önemli ölçüde
enerjisini doğru yere yönlendirmiş ve vergi kaçırma ihtimali daha
yüksek olan işletmeleri ve kişileri öncelikle vergi incelemesine almış
olacak. Karnesinin kötü durumda olduğunu bilen mükellefler notlarını
düzeltmek için gayret sarf edecek ve böylece vergisel ödevlerini de
yerine getirmeye başlayacak. Adeta bütünlemeye kalmış bir öğrenci gibi
sınıfta kalmamak için dersine daha iyi çalışacak. Bu tür uygulamaların
vergi ödeme bilincini geliştireceği açık. Ansızın firmayı incelemeye
alıp ödeyemeyeceği mali yük çıkartmak yerine önceden karne notunun iyi
olmadığı ve durumunun böyle gitmesi durumunda da ciddi bir vergi
incelemesi yapılacağını bilmesi daha yerinde bir uygulama. Amaç zaten
bağcıyı dövmek değil, üzüm yemek. Bu tür uygulamalar vergi kayıp ve
kaçağının önlenmesi için önemli tedbir. Son yıllarda Gelir İdaresi'nin
teknolojiye yaptığı yatırımlar sayesinde birçok işletme farkında
olmadan zaten çapraz kontrollere tabi tutuluyor. Bu uygulama ile bir
adım öteye gidilmiş olacak.</span>
Karne notu düşük olanlar</span></span>
Karnede
notu düşük olanlar için zorlu bir sınav başlayacak. Bu sınav Vergi Usul
Kanunu'na göre yapılacak olan vergi incelemeleri. Karnedeki not
ortalaması mükelleflerin riskli gruba girip girmediklerini de tayin
edecek. İşletmelerin geçmişte naylon fatura kullanıp kullanmadığı,
beyannameleri zamanında verip vermediği, sektör ortalamasının altında
kârlılık beyan edip etmediği ve daha önce yapılmış vergi
incelemelerinde vergi kayıp ve kaçağının tespit edilmesi gibi hususlar
değerlendirildikten sonra incelemeye alınıp alınmayacağına karar
verilecek.</span>
Karne notu yüksek olanlar</span></span>
Vergi
kanunlarına uymayanlara cezalar uygulanırken, kanunlara uyanlara
ödüllendirme yok. Vergisini doğru ve zamanında ödeyen ve ödediği
vergiler ile ülke bütçesine ciddi katkı sağlayan işletmelerin ve
mükelleflerin ödüllendirilmesi gerekir. Verilecek plaketler dışında
onurlandırıcı uygulamalar vergisini tam ödemeyen mükellefleri de teşvik
edecektir. Örneğin ilinde veya sektöründe ilk sıralarda vergi ödeyen
mükelleflere yeşil pasaport uygulaması, birtakım kamu imkânlarından
faydalanmada öncelik gibi uygulamalar vergi ödeme bilincini
artıracaktır.</span></div>
İsmail Kökbulut / Bugün