<div id="ctl00_ortayer_haberBaslik" ="haberBaslik">Emekli aylığına haciz muamması (1)</div>
<div id="ctl00_ortayer_haberOzet" ="haberOzet">Ülkemizde emeklilerin ekonomik durumu malum. Ortalama 500-600 TL civarında bir aylıkla geçim mücadelesi veriyorlar. </div>
<div id="ctl00_ortayer_haberMetni" ="haberMetni">Hatta
biliyoruz ki pek çok emeklimiz, bu mütevazı aylığı ile çocuklarına ve
torunlarına da yardım ediyor. Böyle bir yaşam mücadelesi içerisinde
kimi zaman gelir gider dengesini tutturmak da zorlaşıyor. İşte ipin
ucunun kaçtığı bu gibi durumlarda emeklilerin karşısına haciz muamması
çıkıyor. 'Haciz muamması' diyoruz zira emekli aylıklarına haciz
uygulaması yıllardır pek çok tartışmaya konu olmuş durumda. Nitekim
emekli okurlarımız tarafından bize yöneltilen sorulardan önemli bir
kısmı, aylıklarına konan haciz konusuna dair. Biz de emeklilerimizin
kafasını çokça kurcalayan bu konuyu bir dosya halinde, bu hafta boyunca işleyeceğiz. Böylece emeklilerimiz;</span>
· Emekli aylıklarına haciz konabilir mi?</span>
· SSK, Bağ-Kur ve memur emeklileri açısından haciz uygulamasında farklılıklar var mı?</span>
· Maaşlara, hangi borçlar için haciz konabilir, hangileri için konamaz?</span>
· Aylığına haciz konulan emekli ne yapmalıdır?</span>
sorularının cevabını bu köşeden öğrenmiş olacaklar.</span>
SSK ve Bağ-Kur emeklisi için haciz rehberi</span></span>
Aslında SSK ve Bağ-Kur emeklileri, haciz uygulaması açısından en şanslı grubu oluşturuyor. Emeklilerin durumunu Sosyal Güvenlik Reformu öncesi ve sonrası diye
ikiye ayırırsak, SSK ve Bağ-Kur emeklileri her iki dönemde de nispeten
avantajlı bulunuyor. Zira SSK ve Bağ-Kur Kanunu'nda, emekli aylıklarının haczedilemeyeceği yönünde
hüküm bulunuyordu. Bunun iki istisnasından birisi nafaka alacakları bir
diğeri ise SSK ve Bağ-Kur kurumlarının alacaklarıydı. Aynı düzenleme
yeni SGK'da da korundu. Örneğin bir emekli, eşinden ayrılmış ve nafaka
vermesine hükmedilmişse bu nafaka alacağı için maaşına haciz
konabiliyor. Aynı zamanda SGK'ya herhangi bir borcu varsa, bu borç
dolayısıyla da maaşına haciz konabiliyor. Bunların dışında hiçbir
borçtan dolayı (banka kredileri ve kredi kartı borcu da dahil) maaşına
haciz konulamıyor. Bunun yasal dayanağını ise 5510 Sayılı Kanun'un 93.
maddesinde yer alan "Gelir, aylık ve ödenekler (...) haczedilemez"
hükmü oluşturmakta.</span>
Suistimalin önüne geçildi ama!</span></span>
Diğer taraftan kimi durumlarda avukatların ya da icra müdürlerinin uyanıklığı sonucu,
pek çok SSK ve Bağ-Kur emeklisinin maaşına haciz konduğu oluyordu. Eğer
emekli daha uyanık davranır da itiraz ederse haciz derhal kaldırılıyor,
itiraz etmezse yıllarca aylığından kesinti yapılıyordu. İşte
emeklilerin gafletinden istifade ile yapılan bu suistimali önlemek
adına bu yılın şubat ayında yukarıdaki yasa hükmüne, "Bu fıkraya göre
haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin
talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde, icra müdürü tarafından reddedilir" ifadesi eklendi. Bunun anlamı şu; eğer bir emekli icra müdürüne 'Benim aylığıma haciz koyabilirsiniz' talimatını vermez ise, maaşına kesinlikle haciz konamayacak. Fakat
şunu da biliyoruz ki, yapılan bütün düzenlemelere rağmen kimi icra
müdürleri tarafından hâlâ emekli aylıklarına haciz konabiliyor. Peki,
bu durumdaki SSK ve Bağ-Kur emeklileri ne yapmalı? Bu sorunun cevabını
yarınki yazımızda bulacaksınız.</span>
Okur sorularına cevaplar...</span></span>
Beyin ameliyatı oldum, erken emekli olur muyum?</span></span>
Soru: </span>Sadettin
Bey ben 01.02.1955 doğumluyum ve 01.05.1987 tarihinden beri tarım
Bağ-Kur'luyum. Ne zaman emekli olabilirim? 1975-1976 yıllarında 20 ay
askerlik yaptım, bunu borçlanabilir miyim? Geçen ay beyin ameliyatı
oldum, eğer %40 iş göremez raporu alırsam emekliliğime etki eder mi? İsimsiz</span>
Cevap: </span>Değerli okurum, eğer 01.05.1987 tarihinden beri aralıksız tarım Bağ-Kur primlerinizi ödediyseniz, askerliğinizi de borçlanmanız durumunda 9000 günü tamamlayacağınız 2010</span>
Ağustos
ayında emekli olabilirsiniz. Eğer %40 iş göremez raporu alırsanız,
raporunuzun SGK tarafından kabul edildiği tarihte emeklilik dilekçenizi
verebilirsiniz. </span>
Annemin üzerinden sağlık yardımı alabilir miyim?</span></span>
Soru: </span>Sadettin
Bey ben 07.10.1991 doğumlu genç bir kızım. Şu an annemin üstünden
sigortalıyım. Fakat bu sene üniversiteye gidemeyeceğim için,
sigortamdan yararlanamayacak mıyım? Annem emekli bir bayan, ne yapmamız
gerekiyor? Pelin T.</span>
Cevap: </span>Pelin
Hanım, sizin durumunuzdaki kız çocuklarıyla ilgili olarak geçtiğimiz
aylarda bir tartışma yaşandı. Ancak SGK, konu ile ilgili olarak 16
Temmuz 2009 tarihinde bir basın açıklaması yaparak görüşünü
netleştirmiş oldu. Buna göre sizin durumunuzda olup da 1 Ekim 2008
tarihinden önce anne ve babası üzerinden sağlık yardımı ala gelen kız
çocukları, bu tarihten sonra 18 yaşını doldursalar dahi, durumlarında bir değişiklik oluncaya kadar yine
sağlık yardımlarını almaya devam edecekler. Durumunuzda değişiklik
olmasından kasıt ise işe girip geri çıkmak, evlenip ayrılmak gibi
durumlardır. Buna göre siz de durumunuzda değişiklik oluncaya kadar
annenizin sosyal güvencesi ile sağlık yardımı alabileceksiniz. </span></div>
Sadettin Orhan / Bugün