<blockquote id="" style="padding: 0pt; clear: left;">
<div>Vergi
Usul Yasası'nın 13'üncü maddesinin ikinci fıkrasında, vergi ödevlerinin
yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması
gibi afetler "mücbir sebep" olarak kabul edilmiştir.</span></div>
<div>Yasalardaki düzenleme gereği Maliye
Bakanlığı, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle; bölge, il, ilçe,
mahal veya afete maruz kalanlar itibariyle mücbir sebep hali ilan
etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilmeyecek olanları
tespit etmeye yetkilidir. Bu yetki, vergi türleri ve işyeri itibariyle,
beyannamelerin toplulaştırılması, yeni beyanname verilme sürelerinin
belirlenmesi ve beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması şeklinde de
kullanılabilir.</span></div>
<div>Geçen hafta içinde başta İstanbul
olmak üzere ülkemizin birçok yerinde yaşanan sel felaketi, can kaybının
yanında, birçok işyerinin sular altında kalmasına ve mal varlıklarının
yok olmasına neden olmuştur.</span></div>
<div>İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
yaşanan olaylara büyük bir duyarlılık göstererek, İstanbul'da 09.9.2009
tarihinde meydana elen sel baskınından zarar gören mükellefler için
vergisel açıdan sağlanabilecek kolaylıklar ve bu kolaylıklardan
yararlanmak için yapılması öngörülen işlemleri belirlemiş ve web
sitesinde yayımlamıştır. (Bakınız: www.ivdb.gov.tr)</span></div>
<div>Söz konusu duyuruda mevcut yasaların bu durumlarda mükelleflere sağlandığı hak ve kolaylıklar açıklanmıştır. Şöyle ki:</span></div>
<div>* Sel felaketine uğrayan
mükellefler için beyanname verme süreleri ve bu beyannamelerde beyan
edilecek vergi ve diğer mali yükümlülüklerin ödeme sürelerinin, uygun
görülmesi halinde Maliye Bakanlığı'nca belirlenecek süre kadar
uzatılması mümkündür.</span></div>
<div>Bunun için mükelleflerin sel
baskını nedeniyle uğradıkları zararı belirten bir dilekçe ile birlikte
kendi vergi dairelerine başvurmaları ve bu dilekçeye varsa itfaiye
raporu, polis tutanağı, fotoğraf ve benzeri belgeleri eklemeleri
gerekmektedir.</span></div>
<div>* Sel felaketi dolayısıyla değerini
kaybeden veya değerinde azalma meydana gelen emtia, demirbaş, araç,
gereç, taşıt, makine ve benzeri varlıkların defter kayıtlarındaki
değerlerinin, uğranılan değer kaybı ölçüsünde düzeltilmesi mümkündür.</span></div>
<div>Bunun için mükelleflerin, bağlı
bulundukları vergi dairelerine dilekçe ile başvurmaları ve bu dilekçeye
varsa itfaiye raporu, polis tutanağı, fotoğraf, görüntü kaydı ve
benzeri belgeleri eklemeleri gerekmektedir. Vergi dairelerince bu talep
ilgili takdir komisyonu başkanlıklarına gönderilerek hasar gören
varlıkların değerlemesinin yapılması sağlanacaktır.</span></div>
<div>* Sel felaketi dolayısıyla sahip
oldukları amortismana tabi iktisadi kıymetleri zarara uğrayan
mükelleflerin, Maliye Bakanlığı'nın uygun görmesi halinde, bu kıymetler
için "fevkalade amortisman" ayrılması mümkündür.</span></div>
<div>Bunun için mükelleflerin bağlı
bulundukları vergi dairelerine dilekçe ile başvurmaları ve bu dilekçeye
fevkalade amortisman uygulamak istedikleri iktisadi kıymetlerin
listesini, varsa itfaiye raporu, polis tutanağı, fotoğraf, görüntü
kaydı ve benzeri belgeleri eklemeleri gerekmektedir.</span></div>
<div>* Sel felakete dolayısıyla
varlıklarının en az üçte birini kaybeden mükelleflerin, zarara uğrayan
gelir kaynaklarıyla ilgili bulunan vergi borç ve cezalarının, Maliye
Bakanlığı'nca zararla orantılı olmak üzere kısmen veya tamamen terkin
edilmesi yani silinmesi mümkündür.</span></div>
<div>Bunun için mükelleflerin bağlı
bulundukları vergi dairelerine dilekçe ile başvurmaları ve bu dilekçeye
varsa itfaiye raporu, polis tutanağı, fotoğraf, görüntü kaydı ve
benzeri belgeleri eklemeleri gerekmektedir. Zarar derecesini ve ilgili
bulunduğu gelir kaynağını mahalli idare heyetleri tespit edecektir.</span></div>
<div>* Sel baskını dolayısıyla yasal
defter ve belgeleri zarar gören mükelleflerin en geç 15 gün içinde
doğrudan doğruya ilgili asliye ticaret mahkemelerine başvurmaları
gerekmektedir.</span></div>
<div>Türk Ticaret Yasası'nın 68'inci
maddesinin son fıkrası gereği olarak "Bir tacirin saklamakla mükellef
olduğu defter ve kâğıtlar; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi
bir afet sebebiyle ve kanuni müddet içinde ziyaa uğrarsa, tacir ziyai
öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin
bulunduğu yerin salahiyetli mahkemesinden (asliye ticaret
mahkemesinden) kendisine bir vesika verilmesini isteyebilir."</span></div>
<div>İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
yapmış olduğu bu duyuru ile sel felaketinden etkilenen mükelleflere
başvuru yollarını göstermiştir.</span></div>
<div>Bilindiği üzere İstanbul'da yaşanan
sel felaketi bazı bölgelerde ansızın meydana gelmiş, yine bazı hallerde
başta itfaiye olmak üzere kolluk güçlerinin ve kurtarma ekiplerinin
felaket alanına intikali gecikmeli olmuştur.</span></div>
<div>Dolayısıyla itfaiyenin ve gerekse
kolluk güçlerinin zayi olan daha açıkçası sele kapılarak yok olan mal
varlıklarının tespit etme ve bu konuda işlem yapma durumları, yaşanan
felaketin özelliği nedeniyle mümkün olamamıştır.</span></div>
<div>Kanımızca bu özel durumun vergi dairesince de dikkate alınması gerekmektedir. </span></div>
<div>İlk uygulama olarak İstanbul ve
Tekirdağ'da sel felaketinden etkilenen vergi mükelleflerinin vergi
ödeme süreleri ile beyanname verme süreleri bir ay ertelenmiş
bulunmaktadır.

Referans / Veysi Seviğ
</span></div>
</blockquote>