<div id="ctl00_ortayer_haberBaslik" ="haberBaslik">Sel felaketinden zarar gören şirketlerin yapması gerekenler</div>
<div id="ctl00_ortayer_haberOzet" ="haberOzet">Geçen hafta yoğun yağan yağmur nedeniyle özellikle İstanbul'da sel felaketi meydana geldi. </div>
Sel felaketinde hayatını kaybedenler oldu. Hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet yakınlarına başsağlığı diliyoruz. </span>
Sel
bölgesinde birçok şirket üretim faaliyetinde bulunuyor ve sel felaketi
nedeniyle maddi zararla karşı karşıyalar. Zira birçok işletmenin
stoklarında yahut nakliye aşamasında bulunan birçok emtiası (ticari
mal) selden zarar gördü. İşletmelerin sel felaketi nedeniyle
yaşadıkları mal kayıpları konusunda vergi kanunlarına göre yapması
gereken bazı işlemler var. Bu işlemleri kısaca hatırlatmakta fayda var.</span>
Takdir Komisyonu'na başvuru </span></span>
Vergi kanunlarına göre yangın, deprem ve su basması
gibi afetler yüzünden iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki
olan emtia emsal bedeli ile değerleniyor (VUK Md. 278) Yani doğal afet
neticesinde zarar görüp zayi olan malların değeri, zarar sonrası
durumuna göre yeniden belirleniyor. Bu belirlemeyi Takdir Komisyonu
yapıyor.</span>
Dolayısıyla
sel felaketi sebebiyle malları zarar görenlerin Takdir Komisyonu'na
başvurarak zarar gören mallarının emsal bedelinin yeniden tespitini
istemeleri gerekiyor. Zayi olan mallar için de ilgili birimlerden
alınacak Ekspertiz Raporu, İtfaiye Raporu, tespit tutanağı, olay yeri
inceleme raporu veya muhtarlıktan alınacak yazı ve/veya raporlar bu
durumları tevsik edebilirler. Zira işletmeler mallarının zayi olduğunu
kendileri ispat etmek zorundalar.</span>
Takdir Komisyonu'na başvurunun yıl sonuna kadar yapılması şart. Dolayısıyla selden zarar gören işletmeler, 2009 yılı sonuna kadar Takdir Komisyonu'na başvurmalı.</span>
Zayi belgesi alma</span></span>
Eğer sel sırasında mükelleflerin defter ve belgeleri de zarar gördüyse, mahkemeden "Zayi belgesi"
alınmasında büyük fayda var. Zira olası vergi incelemelerinde defter ve
belgeler inceleme elemanınca istendiği durumlarda zayi belgesi olan
mükellefler defter belge ibraz etmek zorunda kalmıyor. Böylece defter
belge ibraz etmeme dolaysıyla kesilen kaçakçılık ve diğer vergi
cezalarına da muhatap olmaktan kurtuluyorlar. </span>
Zararları giderleştirme</span></span>
Takdir
Komisyonu malların hiçbir değerinin kalmadığına, yani değerinin tamamen
yok olduğuna karar verebilir. Yahut malların değerinin bir kısmında
azalma olduğuna (kısmi zayiat) hükmedebilir. Örneğin 100.000 TL
civarında değeri olan ticari mal selde zarar gördüyse ve Takdir
Komisyonu malın değerinin kalmadığını, yani 0 olduğunu kararlaştırırsa,
100.000 TL'lik ticari malın öncelikle stoklardan çıkartılması gerekli.
Daha sonra da değer düşüklüğü için karşılık ayrılmalı. Öylece ticari
malın değerindeki 100.000 TL'lik azalma giderleştirilebilecek. Yani sel
sonucu meydana gelen zarar, Takdir Komisyonu Kararı'na göre karşılık
ayırmak suretiyle gider kaydedilebiliyor.</span>
KDV indirimi</span></span>
Normal
koşullarda, zayi olan malların alış vesikalarında gösterilen Katma
Değer Vergisi indirim konusu yapılamıyor. Ancak bu kuralın istisnası
deprem ve sel durumu. Zira Katma Değer Vergisi'nin 30/c maddesi
gereğince, deprem veya sel felaketi sonucu zayi olan mallar için
yüklenilen KDV, mükelleflerin vergiye tabi işlemleri üzerinden
hesapladığı KDV'den indirim konusu yapılabiliyor. Dolayısıyla sel
felaketinde zayi olan mallar için daha önceden yüklenilip indirim
konusu yapılmış KDV için herhangi bir düzeltme yapılmayacak. </span>
Özetle; sel felaketinde zayi olan mallar için;</span>
1- Takdir Komisyonu'na başvurulması, </span>
2- Mahkemeden zayi belgesi alınması,</span>
3- Komisyon kararına göre zarar gören emtianın stoklardan çıkarılması ve zarar tutarının giderleştirilmesi, </span>
4- Zarar gören malların alımında yüklenilen KDV için herhangi bir düzeltme yapılmaması gerekiyor.


İsmail Kökbulut / Bugün
</span>