Yolcu ve gezinti gemileri, yatlar ve diğer deniz taşıtlarında ÖTV ve KDV indirimi</span>

Akif AKARCA / Dr.Mehmet ŞAFAK / </span>Verginin Gündemi</span>
akif.akarca@alfaymm.com






Dr. Mehmet ŞAFAK





ÖTV'nin sıfırlanması

22.08.2009 tarihli Resmi Gazete'de
yayımlanan 2009/15315 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile 22 Ağustos
2009- 30 Kasım 2009 (bu tarihler dahil) arasındaki teslimlere
uygulanmak üzere,

- 8901.10.10.00.11 GTİP numarasında yer alan
18 gros tonilatoyu geçmeyen gezinti gemileri (denizde seyretmeye mahsus
olanlar) için % 6,7 oranında alınan ÖTV oranı sıfıra,

-
8901.10.90.00.11 GTİP numarasında yer alan yolcu ve gezinti gemileri
(denizde seyretmeye mahsus olanlar) için % 6,7 oranında alınan ÖTV
oranı sıfıra,

- 89.03 GTİP numarasında yer alan yatlar ve diğer
eğlence ve spor tekneleri; kürekli kayıklar ve kanolar
(Şişirilebilir olanlar, birim ağırlığı 100 kg'ı geçmeyenler, kürekli
kayıklar ve kanolar hariç) için % 8 oranında alınan ÖTV oranı sıfıra
indirilmiştir.


İndirilmiş bu oran uygulaması, yeniden bir belirleme yapılmadığı
takdirde, 30 Kasım 2009 tarihine kadar (30 Kasım dahil) uygulanacak ve
01.12.2009 ve izleyen tarihlerde yapılacak teslimler için yine eski
oranlar olan yüzde 6,7 ve 8 oranları uygulanacaktır.

Öte
yandan, yukarıda belirtilen gemi, yat ve diğer deniz taşıtları Özel
Tüketim Vergisi Kanunu'na bağlı II sayılı listede yer almakta olup,
anılan kanun hükümlerine göre; II sayılı listedeki mallardan kayıt ve
tescile tabi olanların ilk iktisabında özel tüketim vergisi alınması
söz konusudur. Anılan mallar bir kere tescil edildikten sonra el
değiştirirse, sonraki el değiştirmelerinde özel tüketim vergisi olmaz.
İlk iktisap ise; söz konusu mallardan Türkiye'de kayıt ve tescil
edilmemiş olanların kullanılmak üzere ithalini veya kayıt ve tescil
edilmiş olsa dahi motorlu araç ticareti yapanlardan iktisabını ifade
etmektedir. Dolayısıyla, anılan gemi, yat ve diğer deniz taşıtlarının
30 Kasım 2009 tarihine kadar ithal edilmesi durumunda ya da motorlu
araç ticareti yapanlardan satın alınması durumunda özel tüketim vergisi
oranı "sıfır" olarak uygulanacak, başka bir deyişle, özel tüketim
vergisi alınmayacaktır. Anılan gemi, yat ve diğer deniz taşıtlarının
daha sonra el değiştirmelerinde (motorlu araç ticareti yapanlar
tarafından satılması hariç) ise zaten özel tüketim vergisi olmayacaktır.

KDV'nin % 1'e indirilmesi

Yukarıda
belirttiğimiz aynı Bakanlar Kurulu kararı ile yine yukarıda sayılan
gemi, yat ve diğer deniz taşıtlarının % 18 olarak uygulanmakta olan
katma değer vergisi oranları da 30 Kasım 2009 tarihine kadar (bu tarih
dahil) yapılacak teslimlerinde % 1'e düşürülmüştür. Uygulama 30 Kasım
2009 tarihinde sona erecektir.

Bilindiği üzere; indirimli katma
değer vergisi oranına tabi malların satıcılarına, bu mallar için
yüklendikleri ve indirim konusu yapamadıkları katma değer vergileri
iade edilebilmektedir. Ancak, bu Bakanlar Kurulu kararı uyarınca
indirimli katma değer vergisi uygulanarak yapılan satışlarda, bu
taşıtlarla ilişkili olarak yüklenilen KDV'lerin indirimli oranda iadeye
konu edilebilmeleri mümkün değildir.

Türk sahipli olup, yabancı bayrakta bulunan yat, kotra ve diğer deniz araçlarının ithali

Bilindiği
üzere; 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ek 12. maddesi hükmü
uyarınca, Türk Uluslararası Gemi Sicili'ne tescilli olanlar ve Milli
Gemi Sicili'ne tescili zorunlu olanlar dışındaki ticari veya özel
kullanıma mahsus gemi, deniz ve iç su araçlarının malikleri veya
işletenleri, Denizcilik Müsteşarlığı'nca liman başkanlıkları bünyesinde
oluşturulacak "bağlama kütüğü"ne gemi, deniz ve iç su araçlarını
kaydettirmek zorundadır

Yukarıda belirtilen Bakanlar Kurulu'nun
yayımlandığı aynı Resmi Gazete'de 2009/3 sayılı ve Türk sahipli olup,
yabancı bayrakta bulunan ve özel kullanıma mahsus gemi, deniz ve iç su
araçlarının ithal edilmesine ilişkin usul ve esasların belirlendiği
Denizcilik Müsteşarlığı Tebliği de yayımlanmıştır.

Anılan tebliğin amacı;

- Türk vatandaşları veya

- Türk Ticaret Kanunu'na göre kurulan tüzel kişiler

tarafından
yurtdışında kurulan veya yurtdışında kurulu bulunmakla birlikte
hisselerinin bir kısmı Türk vatandaşlarına ait olan bir şirket
tarafından iktisap edilmek suretiyle yabancı bayrak çekilmiş olan gemi,
deniz ve iç su araçlarının, 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ek
12'nci maddesi kapsamında, "bağlama kütüğü"ne kaydedilmesi amacıyla
ithalini sağlamaktır.

Bu kapsamda ithal edilebilecek gemi, deniz ve iç su araçları, yukarıda, gümrük giriş tarife numaraları ve adları sayılanlardır.

Anılan araçların bu düzenleme kapsamında ithal edilebilmeleri için;

a) Mutlaka 30/6/2009 tarihinden önce iktisap edilmiş olması,

b)
Hak sahipliğini gösterir belgenin (fatura, noter devir belgesi, mahkeme
kararı, sicil kayıt belgesi, vergi, resim, harç veya benzeri ödeme
yapıldığına ilişkin resmî belgeler) ibraz edilmesi,

c) Taşıdığı
bayrağın ülke siciline kayıtlı ise sicil terkin belgesi, sicile kayıtlı
değil ise sicil kaydının bulunmadığına dair konsolosluk onaylı yazının
ibrazı, gerekmektedir.

İthal edilen gemi, deniz ve iç su
araçlarının bir (1) yıl süre ile yurtiçinde satış ve devri
yapılamayacaktır. Talep sahibi, bu tebliğ kapsamında ithal edeceği
gemi, deniz ve iç su aracının bir (1) yıl içerisinde satışını ve
devrini yapmayacağına dair taahhütname vermek zorundadır
(Taahhütnamenin kapsamı Denizcilik Müsteşarlığı'nca belirlenecektir)

İthal
olunan araçlar "bağlama kütükleri"ne kaydedilecektir. Kütüğe kayıt için
gemi, deniz veya iç su araçlarının Türkiye'de bulunması şartı
aranmayacaktır. Bağlama kütüğüne kaydı yapılan araçların gümrük
işlemleri, liman/belediye başkanlıklarının ilgili gümrük idaresine
araçların bağlama kütüğüne kaydın yapıldığının bildirimini müteakip
otuz gün içinde tamamlanacaktır.

Yukarıda açıklanan Bakanlar
Kurulu kararı uyarınca, bu tebliğ kapsamındaki ithalat işlemlerinin 30
Kasım 2009 tarihine kadar yapılması ve araçların bağlama kütüğüne
kaydedilmesi halinde de ÖTV ödenmeyecek, KDV ise % 1 oranında
alınacaktır.

Öte yandan, 30.06.2009 tarihinden itibaren deniz
araçları için motorlu taşıtlar vergisi kaldırılmış, yerine daha düşük
tutarlarda harç alınmaya başlanılmıştır. Bağlama kütüklerine
kaydedilecek gemi, deniz ve iç su araçlarına verilecek ruhsatnamelerden
ve bunların vizelerinden (Gemi, deniz ve iç su aracının boyuna göre):

- 5 metreden 9 metreye kadar olanlardan (200 TL)

- 9 metreden 12 metreye kadar olanlardan (400 TL)

- 12 metreden 20 metreye kadar olanlardan (800 TL)

- 20 metreden 30 metreye kadar olanlardan (1.600 TL)

- 30 metreden büyük olanlardan (3.200 TL)

harç ödenecektir.





Dünya G.
</span>