<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Varlık
barışıyla kazandırılan gayrimenkulleri şirketler sermaye artırımında
kullanırlarsa Damga Vergisi ve harçlardan muaf olacaklar. Varlık
barışı, süre uzatımı olmazsa 30 Eylül'de sonu erecek.</span>
</div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">SORU: </span>Varlık
Barışı Kanunu'ndan yararlanmak amacıyla ben ve kardeşim, sahibi
bulunduğumuz gayrimenkulleri, yine birlikte ortak olduğumuz şirkete
ayni sermaye olarak koymak istiyoruz. Bu şekilde yapacağımız sermaye
artırımı için şirkete ayni sermaye olarak koyacağımız gayrimenkullerin
tapu tescili harca tabi olacak mıdır?</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">YANIT:</span>
Harçlar Kanunu'nun 123'üncü maddesi hükmü gereği olarak "Özel
kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle, istisna edilen işlemlerden
harç" alınmamaktadır.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Aynı
maddenin son fıkrası gereği olarak da "Anonim, eshamlı komandit ve
limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, devir, bölünme ve nev'i
değişiklikleri nedeniyle yapacakları işlemler ile esnaf ve sanatkârlar
kredi ve kefalet kooperatifleri, bankalar, yurtdışı kredi kuruluşları
ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve
bunların teminatları ile geri ödemelerine ilişkin işlemler" harçtan
istisna edilmiştir. Bu istisna sözü edilen kooperatifler ile Kredi
Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından bankalardan
kullandırılacak krediler için verilecek teminatlar için de geçerli
bulunmaktadır.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Diğer
yandan 5811 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması
Hakkındaki Yasa'nın uygulanması ile ilgili olarak yayımlanan Seri(2)
numaralı tebliğin "3.7 Türkiye'de sahip olunan taşınmazların sermaye
şirketleri adına beyan edilmesi ve sermaye artırımı işlemlerinde Harç
ve Damga Vergisi uygulaması" başlığı altında 5811 sayılı yasanın 3'üncü
maddesinin ikinci fıkrası hükmüne istinaden sermayeye ilave edilmek
üzere anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin aktifine
kaydolacak taşınmazlara ilişkin tapuda yapılacak işlemler ile diğer
sermaye artırımı işlemlerinin Harçlar Kanunu'nun 123. maddesi uyarınca
harçtan; bu işlemler için düzenlenecek kâğıtların da Damga Vergisi
Yasası'na ekli (2) sayılı tablonun IV/16 bölümü hükmü uyarınca Damga
Vergisi'nden bağışık olduğu hususu ayrıca açıklanmıştır.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Bilindiği
üzere Damga Vergi Yasası'na ekli (2) sayılı tablonun IV/16 bölümü
uyarınca "Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketler ile yatırım
fonlarının kuruluşlarına, sermaye artırımlarına ve süre uzatımlarına
ilişkin olarak düzenlenen kâğıtlar" Damga Vergisi'nden istisnadır
(bağışıktır).</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Tapuda
yapılacak işlemlere istisna hükmünün uygulanabilmesi için mükellefler
yasada belirtilen beyannamenin verilmesini müteakiben ilgili vergi
dairesinden beyan edilen taşınmazların, tapu kayıtlarına ilişkin
bilgileri de içerecek şekilde 5811 sayılı yasa kapsamında şirket adına
beyan edilecek özel fon hesabına tutarın sermaye artırımında
kullanılacağı ve bu çerçevede tapu işleminde Harç ve Damga Vergisi
aranılmayacağı hususunda bir yazı alınarak Tapu Sicil Müdürlüğü'ne
ibraz edilmesi halinde (1) sayılı tarifede yazılı harçlardan istisna
işlem yapılabilecektir. (V. Seviğ)</span></div>
<div style="border-style: n&#111;ne n&#111;ne solid; border-color: -moz-use-text-color -moz-use-text-color text; border-width: medium medium 0.75pt; padding: 0in 0in 1pt;">
<div style="border: medium n&#111;ne ; margin: 0in 0in 0pt; padding: 0in;"></div>
</div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">VARLIK BARIŞI KAPSAMINDA BEYAN EDİLEN DEĞERLERİN KDV FARKINA MAHSUBU</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">SORU: </span>Bazı
Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkındaki Kanun'da, 5917
sayılı kanunla yapılan değişikliğe göre "Diğer nedenlerle 10.07.2009
tarihinden sonra başlayan 01.01.2008 tarihinden önceki dönemlere
ilişkin vergi incelemeleri sonucu gelir, kurumlar ve Katma Değer
Vergisi yönünden tespit edilen matrah farkından bu kanun kapsamında
beyan edilen tutarlar mahsup edilecektir". Buna göre indirimi
reddedilen Katma Değer Vergisi'ne ilişkin mahsup edilecek tutarı,
indirimi reddedilen vergiye esas teşkil eden bedeldir. Bu bedel nasıl
hesaplanacaktır?</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">YANIT: </span>5917
sayılı yasa ile Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkındaki
Yasa'nın 3'üncü maddesinin beşinci fıkrasında yapılan değişiklikle,
sözü edilen yasa kapsamında bildirim veya beyan dışındaki herhangi bir
nedenle, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra 01.01.2008 tarihinden
önceki dönemlere ilişkin olarak vergi incelemesi yapılması halinde,
Gelir ve Kurumlar Vergisi ile Katma Değer Vergisi yönünden tespit
edilen matrah farkının yanı sıra indirimi reddedilen Katma Değer
Vergisi'ne ilişkin matrahtan 10.07.2009 tarihinden sonra bildirilen
veya beyan edilen tutarlar mahsup edilebilecektir.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">İndirimi
reddedilen Katma Değer Vergisi'ne ilişkin mahsup edilecek matrah
tutarı, indirimi reddedilen vergiye esas teşkil eden bedel olarak
mahsup uygulaması yapılacaktır.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Konuya
ilişkin olarak 5811 yasanın yeni şekliyle ilgili uygulamaya ilişkin
olarak Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan (3) seri numaralı genel
tebliğin 5.5.2 bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde 10.07.2009 -
30.09.2009 tarihleri arasında yapılan bildirim veya beyanlarda indirimi
reddedilen Katma Değer Vergisi'nin aşağıdaki şekilde mahsubu mümkün
olabilecektir.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Örneğin
bir faturadaki 50.000 TL'lik bedel üzerinden yüzde 8 oranında
hesaplanan 4.000 TL Katma Değer Vergisi indiriminin reddedilmesi
durumunda, Katma Değer Vergisi indirimi reddinden dolayı mahsuba konu
olacak Katma Değer Vergisi matrahı 50.000 TL olacaktır.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">İndirimi
reddedilen 4.000 TL Katma Değer Vergisi'nin hangi orana karşılık
geldiğinin bilinememesi ya da bedelin tespit edilememesi halinde ise
mahsup uygulamasında dikkate alınacak matrah tutarı yüzde 18 Katma
Değer Vergisi oranı dikkate alınarak hesaplanacaktır.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Yukarıdaki
örnekte yer alan indirimi reddedilen 4.000 TL Katma Değer Vergisi'nin
hangi orandan kaynaklandığının belirlenememesi halinde mahsup
imkânından yararlanabilecek matrah farkı (4.000/0.18=) 22.222 TL olarak
hesaplanacaktır. (V. Seviğ)</span></div>
<div style="border-style: n&#111;ne n&#111;ne solid; border-color: -moz-use-text-color -moz-use-text-color text; border-width: medium medium 0.75pt; padding: 0in 0in 1pt;">
<div style="border: medium n&#111;ne ; margin: 0in 0in 0pt; padding: 0in;"></div>
</div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">SONRADAN ÖDENEN SSK PRİMLERİNİN GİDERLEŞTİRİLMESİ</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">SORU: </span>Sosyal
Sigortalar Kurumu müfettişleri, yapılan incelemede eksik prim
hesapladığımızı tespit ederek hakkımızda işlem yaptı. Biz bu primleri
itirazsız ödemiş bulunuyoruz. Ödediğimiz primleri gider kayıtlarımıza
intikal ittirebilir miyiz?</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">YANIT: </span>Gelir
Vergisi Yasası'nın 40'ıncı maddesinin (2) bendi uyarınca ticari
kazancın tespiti ile ilgili olarak "Hizmetli ve işçilerin işyerinde
veya işyerinin müştemilatında iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç
giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı ile sözü edilen yasanın
27'inci maddesi gereği giyim giderleri" gider olarak kayıtlara intikal
ettirilmektedir. Bu bağlamda sözü edilen yasa maddesinin parantez içi
hükmüne göre sigorta primleri emekli aidatlarının gider olarak
kayıtlara intikal ettirilebilmesi için ödenmiş olması gerekmektedir.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Diğer
yandan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nın 88'inci
maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca da "İşveren, bir ay içinde
çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançların
toplamı üzerinden" hesaplanacak prim tutarlarını ücretlerinden kesmeye
ve kendisine ait prim tutarlarını da bu miktara ekleyerek en geç ertesi
ayın sonuna kadar ödemeye mecburdur.</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">Mevcut
düzenlemeler çerçevesinde sigorta primleri, dönemine ve ait olduğu yıla
bakılmaksızın ödendiği tarih itibariyle kayıtlara gider olarak intikal
ettirilebilir. (V. Seviğ)</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="border-style: n&#111;ne n&#111;ne solid; border-color: -moz-use-text-color -moz-use-text-color text; border-width: medium medium 0.75pt; padding: 0in 0in 1pt;">
<div style="border: medium n&#111;ne ; margin: 0in 0in 0pt; padding: 0in;"></div>
</div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">YARGI KARARLARINDA</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">ÖTV</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">1. Danıştay 7. Dairesi'nin E.2005/2889, K.2006/1347 sayı ve 25.4.2006 tarihli Kararı;</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">"...
Gümrük Müdürlüğünde tescilli transit beyannamelerin muhteviyatı yakıtın
varış yeri gümrük müdürlüğüne tesliminde ortaya çıkan noksanlığa isabet
eden gümrük, katma değer vergisi ve özel tüketim vergilerinin, Gümrük
Kanunu'nun 198. maddesi uyarınca 10 gün içinde ödenmesi, aksi takdirde
teminat mektubunun nakde çevrilmesi suretiyle tahsilâtın yapılacağı
yönünde tesis edilen işleme yönelik itirazın reddine dair Baş Müdürlük
kararının iptali talebi ile açılan davada, kararın özel tüketim
vergisine ilişkin kısmına yönelik olarak, ÖTVK Kanunu'nun 14/4. maddesi
gereğince ÖTV Kanunun 1 sayılı listesinde yer alan davaya konu malların
(yakıtın) özel tüketim vergisinin gümrük idaresince tarh, tahakkuk ve
tahsil edileceği konusunda yetki veren bir bakanlar kurulu kararı olup
olmadığı araştırılmaksızın verilen mahkeme kararında hukuka uygunluk
bulunmamaktadır." </span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">2. Danıştay 7. Dairesi'nin E.2005/1509, K.2007/4088 sayı ve 9.10.2007 tarihli Kararı;</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">"Arazi
taşıtının satışında satıcı şirket tarafından alıcıdan tahsil edilen
özel tüketim vergisi 30.4.2004 tarihinde ÖTV beyannamesi ile ihtirazi
kayıt olmaksızın beyan edilmiş ve ödenmiştir. Daha sonra Danıştay 7.
Dairesince özel tüketim vergisi oranının yükseltilmesine ilişkin
2003/6257 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının için verilen yürütmeyi
durdurma kararı üzerine ve bu kararın öğrenildiği tarih itibariyle
açılan davada, satın alınan araca ilişkin özel tüketim vergisinin fazla
tahsil edilen yüzde 25'lik kısmının iadesi talep edilmiştir. Yerel
Mahkemece ÖTV beyannamesinin ihtirazi kayıt olmaksızın beyan edildiği
ve ödeme tarihinden itibaren 30 günlük dava açma süresinden çok sonra
davanın açıldığı gerekçesiyle davayı süreden reddetmiştir. Özel tüketim
vergisinin mükellefi aracın satışını yapan şirkettir. Söz konusu şirket
verginin tamamını, davacı olan alıcı şirketten tahsil edip, kendi adına
vermiş oldu beyanname ile ihtirazi kaydı olmaksızın beyan etmiş ve
tahakkuk eden vergiyi de süresi içinde ödemiştir. Bu durumda beyan eden
şirket tarafından dava konusu edilme imkânı olmayan bir işlemin, alıcı
ve satıcı arasındaki herhangi bir sözleşmeye dayanılarak dava konusu
beyanname ve tahakkuk işleminin muhatabı olmayan alıcı şirket
tarafından dava konusu edilmesi mümkün değildir. Bu sebeple, davanın
görülmesinde menfaati olmayan alıcı şirketin açmış olduğu davada,
davanın ehliyet yönünde reddi gerekirken, süreaşımı yönünden verilen
red kararı gerekçe itibariyle uygun değilse de hüküm fıkrası itibariyle
hukuka uygundur."</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">3. Danıştay 7. Dairesi'nin E.2007/3175, K.2008/4820 sayı ve 27.11.2008 tarihli Kararı;</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">"İhraç
kaydıyla ihracatçı firmaya teslim edilen özel tüketim vergisi tecil
edilmiş eşyanın yurtdışındaki alıcılara özel fatura ile tesliminde,
ihracatın gümrük çıkış beyannamesi olmaksızın yapıldığı gerekçesiyle
salınan cezalı özel tüketim vergisinin iptali talebi ile açılan davada,
Yerel Mahkemece tecil edilen verginin, ancak malın ihraç edildiğini
gösterir gümrük çıkış beyannamesinin aslının veya onaylı örneğinin
vergi dairesine ibrazı halinde terkin edileceği belirtilerek, davanın
reddine karar vermiştir. Davacı şirket tarafından kanunda tecil ve
terkin için çıkış beyannamenin verilmesi yönünde hüküm olmadığı, tebliğ
ile getirilen şartın kanunilik ilkesine aykırı olduğu kaldı ki, özel
faturanın da gümrük çıkış beyannamesi niteliğinde olduğu ileri
sürülerek kararın bozulması istenilmiş ise de dayandığı gerekçeler
karşısında davanın reddi yönündeki yerel mahkeme kararı hukuka uygun
bulunmuştur."</span></div>
<div style="border-style: n&#111;ne n&#111;ne solid; border-color: -moz-use-text-color -moz-use-text-color text; border-width: medium medium 0.75pt; padding: 0in 0in 1pt;">
<div style="border: medium n&#111;ne ; margin: 0in 0in 0pt; padding: 0in;"></div>
</div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">ÖZELGELERDE </span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">ÖTV </span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">1. Konya Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 16.5.2008 tarih ve 716 sayılı özelgesi;</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">"ÖTV
Kanunu'nun 7/2-b hükmü gereğince, Kanun eki 2 sayılı listede yer alan
ve yine maddede belirtilen araçların engelli ve maluller tarafından
iktisabı özel tüketim vergisinden istisnadır. Söz konusu kanun
maddesine ek olarak konuya ilişkin düzenlemeler içeren 1 seri no'lu ÖTV
Genel Tebliği açıklamaları uyarınca, söz konusu istisnadan yararlanmış
olan araçların veraset yoluyla intikalinde de aynı istisna geçerlidir.
Bununla berber veraset yoluyla ve istisnadan yararlanarak aracı iktisap
etmiş olanların söz konusu aracı istisnadan yararlanma hakkı olmayan
üçüncü bir kişiye satması halinde, ilk iktisap tarihindeki matrah esas
alınmak üzere aracın kayıt ve tescil tarihindeki vergi oranı esas
alınarak özel tüketim vergisi hesaplanır."</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">2. Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 18.9.2008 tarih ve 1677 sayılı özelgesi;</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">"ÖTV
Kanunu'nun 1. maddesi, 2. maddesinde yer alan ilk iktisap tanımı ve
vergiyi doğuran olaya ilişkin 3. maddesinin (a) bendi hükümleri
gereğince, Kanunun eki 2 sayılı tabloda yer alan kayıt ve tescile tabi
olan deniz taşıma araçlarında vergiyi doğuran olay, söz konusu
araçların ilk iktisabında; kayıt ve tescile tabi olmayanlarda ise bu
araçların ithali, imal ya da inşa edenler tarafından teslimi,
kullanılması, aktife alınması veya ÖTV uygulanmadan önce müzayede
yoluyla satışı ile meydana gelecektir. Bu açıklamalar
uyarınca,malzemeleri ve işçiliği temin edilerek imal edilen ve ÖTV
Kanunu'nun eki 2 sayılı listede 89.03 pozisyonunda yer alan özel
teknenin kullanılmasıyla vergiyi doğuran olay gerçekleşmektedir. Söz
konusu tekneye ait özel tüketim vergisi matrahı ise emsal bedele göre
belirlenmesi gerekir."</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">3. İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 28.11.2008 tarih ve 10884 sayılı özelgesi;</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">"ÖTV
Kanunun 2 sayılı listesinde yer alan araçların, kayıt ve tescil
işlemleri yapıldıktan sonra Tüketicinin Korunması Hakkında kanun
kapsamında iadesi halinde, aracın ilk iktisabında ödenen özel tüketim
vergisinin ÖTV Kanunu'nun 15/1. maddesine göre düzeltme işlemlerinin
yapılması, mahsup edilmesi veya iade olarak talep edilmesi (ÖTV'nin
alıcıya iade edilmiş olması halinde) mümkündür. Ancak, söz konusu
aracın tekrar satılması halinde ÖTV uygulanacağı tabidir."</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">4. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 25.5.2007 tarih ve 9063 sayılı özelgesi;</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">"ÖTVK
Kanunu'nun 7/2. maddesinde engelli ve malullere tanınan özel tertipli
araçların ilk iktisabındaki özel tüketim vergisi istisnası, beş yıllık
süre içinde bir defaya mahsus olarak tanınmıştır. Bu sebeple, istisna
uygulanarak iktisap edilen aracın 5 yıllık süre içinde kaza nedeniyle
pert olması ve trafikten çekilmesi sebebiyle yeni alınacak olan araç
için ÖTV istisnasının uygulanması mümkün değildir."</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;"></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">5. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 19.9.2008 tarih ve 27376 sayılı özelgesi;</span></div>
<div style="margin: 0in 0in 0pt;">"Dövize
endeksli olarak satın alınan araçların döviz kurunun düşmesi nedeniyle
alış bedelinin altında bir bedelle satılması halinde, alınacak özel
tüketim vergisi mükellefin bu araçları alış bedeli üzerinden malın tabi
olduğu orana göre hesaplanan vergi tutarından az olamayacağından, özel
tüketim vergisi bu araçları satanların düzenledikleri fatura ve benzeri
vesikaların üzerinde gösterilen ve döviz cinsinden belirlenen tutarın
alış tarihindeki Türk parası karşılığını oluşturan tutar (alış bedeli)
üzerinden hesaplanacaktır. İthalatta ise; alış bedeli olarak da
ithalatta hesaplanan KDV matrahı esas alınacaktır. Diğer taraftan,
aracın satışının gerçekleştiği tarihe kadar söz konusu aracı teslim
eden satıcı tarafından indirim yapılması durumunda, alış bedeli
üzerinden yapılacak indirimlerin yüzde 10'una kadar olan kısmının VUK
hükümleri gereğince belgelendirilmesi koşuluyla alış bedelinden
indirilebileceği ve kalan tutarın özel tüketim vergisi matrahına esas
alınacağı tabidir."

Referans / Veysi Seviğ - Bumin Doğrusöz
</span></div>