-
Admin
Bir
kişiye miras kalması veya çekiliş neticesinde ikramiye çıkması halinde
elde edilen kazanç üzerinden Veraset ve İntikal Vergisi alınıyor.
Maliye,
zaman zaman verasetten ciddi bir gelir elde etmediğini, karşılıksız
intikalleri de Gelir Vergisi kapsamına alarak Veraset ve İntikal
Vergisi Kanunu'nu yürürlükten kaldıracağını açıklıyor. Ancak şimdiye
kadar bir gelişme yaşanmadı. Kanuna göre TC tabiyetinde bulunan
şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla
veya herhangi bir şekilde karşılıksız olarak bir kişiye intikali
Veraset ve İntikal Vergisi'ne tâbi. Yani Türk vatandaşlarına ait
dünyanın her yerindeki mallar ile sahibinin tabiyeti neresi olursa
olsun Türkiye sınırları içerisindeki malların ivazsız intikallerinden
bu vergi alınıyor. İvazsız intikalden kasıt, hibe yoluyla veya herhangi
bir tarzda olan karşılıksız kazançlardır. Buna göre ölenlerden
yakınlarına kalan miras ile çeşitli kuruluşlar tarafından tertiplenen
çekiliş ve yarışmalarda kazananlara dağıtılan para, menkul ve
gayrimenkul mallar ivazsız iktisap olup verginin konusuna girer.
Veraset ve İntikal Vergisi'nin mükellefi veraset yoluyla veya ivazsız
bir tarzda mal iktisap edenlerdir.
Her büyük şehirde Veraset ve İntikal Vergisi ile ilgilenmesi
için bir vergi dairesi ayrılmıştır. Küçük şehirlerde ise vergi dairesi
içinde bir birim görevlendirilmiştir. Veraset yoluyla kendilerine miras
kalanlar iktisap ettikleri malları vergi dairesine bildirmek zorunda.
Beyannamenin verilme zamanı miras bırakanın öldüğü yer ile malların
bulundukları yerlere göre farklılık gösterir. Vefat eden bir kişiden
miras edinenler Veraset ve İntikal Vergisi beyannamesi vermeli.
Beyanname verme süresi ölüm Türkiye'de, mirasçılar da Türkiye'de ise 4
ay; ölüm Türkiye'de mirasçılar yurtdışında ise 6 ay; ölüm yurtdışında
mirasçılar Türkiye'de ise 6 ay; ölüm yabancı bir ülkede mirasçılar
ölümün olduğu ülkede ise 4 ay, ölüm yabancı ülkede mirasçılar başka bir
yabancı ülkede ise 8 aydır. Miras dışında diğer suretle oluşan
intikallerde malların hukuken elde edildiği tarihi takip eden bir ay
içinde beyanname verilmeli. Gerçek veya tüzel kişilerce düzenlenen
yarışma ve çekilişler ile 5602 sayılı kanunda tanımlanan şans
oyunlarında, yarışma ve çekiliş ile müsabakaların yapıldığı günü takip
eden ayın 20'nci günü akşamına kadar verilmeli. Yalnız bu şekilde elde
edilen intikallerde beyannameyi ikramiyeyi kazanan kişi değil,
yarışmayı/çekilişi düzenleyen kişi veya kurum verir. Beyanname vermekle
sorumlu olanlar kazanılan ikramiyenin fatura değeri üzerinden yüzde 10
oranında vergi hesaplayıp tevkif edecek ve bunu ertesi ayın 20'sine
kadar beyan edip ödeyecektir. Beyan edilecek malların değerlerinden
beyannamede gösterilmek şartıyla aşağıdaki giderler indirilebilir:
Veraset yoluyla gerçekleşen intikallerde murisin (ölenin) belge ile ispatlanabilen borçları ile vergi borçları;
Diğer şekilde iktisaplarda intikal eden mala ait borçlarla, vergi borçları (Mesela arabaya ait taksitler veya vergi borçları);
TC tabiyetinde olan şahıslara ait mallardan yabancı
memleketlerde bulunanlara taalluk eden borçlar ve yabancı memleketlerde
bu mallar dolayısıyla alınan Veraset ve İntikal vergileri;
Cenazenin teçhiz ve tedfini için yapılan masraflar.
VERGİDEN İSTİSNA TUTULAN HALLER
Veraset ve İntikal Vergisi'nde bazı mallar vergi kapsamına
alınmazken vergi kapsamına alınan mal ve paraların da belirli bir kısmı
vergiden istisna tutuluyor. Veraset yoluyla intikal eden ev eşyası ile
murise ait şahsi eşyalar ve aile hatırası olarak muhafaza edilen tablo,
kılıç, madalya gibi eşyalardan ve örf ve âdete göre verilmesi mutat
bulunan hediye, cihaz, yüz görümlüğünden vergi alınmıyor. Ayrıca menkul
ve gayrimenkul mallardan füruğ ve eşten her birine isabet eden miras
hisselerinin 107 bin 604 TL'si, füruğ bulunmaması halinde ise eşe
isabet eden miras hissesinin 215.336 TL'si vergi matrahı dışında
bırakılıyor. Geriye kalan değer üzerinden vergi hesaplanıyor. Miras
şeklinde olan intikallerde vergileme yüzde 1 ile başlayıp yüzde 10'a
kadar çıkan artan oranlı bir tarife ile yapılıyor. Para ve mal üzerine
düzenlenen yarışma ve çekilişler ile Şans Oyunları Hasılatından Alınan
Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da tanımlanan şans
oyunlarında kazanılan ikramiyelerin 2.481 TL'si vergiden istisna.
Veraset Vergisi'nden ciddi bir gelir elde edilmesi zor. Öte
yandan diğer türlü intikallerden elde edilen gelirler vergi kapsamında
tutulmalı. Bunun Gelir Vergisi Kanunu'na ilave edilerek alınması da
mümkün. Ayrıca birçok kişi ev, gayrimenkul alarak bunun rantından
faydalanıyor. Bu işi ticari olarak yapanlar ticari kazanç üzerinden
vergilendiriliyor ama şahsi olarak alıp satanlar tamamen vergi dışı.
Elinde biraz nakdi bulunan birisi bir arsa veya ev alıyor. Biraz elden
geçirip tamir ettikten sonra yüksek fiyata satıyor. Bu kazançların
çoğunu Maliye tespit edemiyor bile. Zaten alınan gayrimenkul 4-5 yıl
elde tutulduktan sonra satıldığında kanunen de vergi kapsamı dışına
çıkıyor. Dolayısıyla yol, metro, köprü, park, okul, hastane gibi kamu
hizmetleri veya zaman geçmesi sonucunda sahibine rant sağlayan
gayrimenkullerin vergi kapsamına alınması gerekir. Vergi kapsamı
dışında kalmak için geçirilmesi gereken sürenin 5 yıldan daha uzun bir
süreye uzatılması gerekir.
Vergi dairesince istenen belgeler
Ölenin ölmeden önce ikamet ettiği mahalle muhtarından alınacak
ölüm ve mirasçı bildirimi, bir adet veraset ilamı (sulh hukuk
mahkemesinden alınır), vârislere intikal eden gayrimenkullerin tapu
fotokopisi, gayrimenkullerin bağlı olduğu belediyelerden emlak
beyannamesinin tasdikli sureti, ölenin adına bankalarda bulunan hak ve
alacaklarını belirten belge (bankadan alınır), ölene ait otomobil,
silah vb. malların ruhsat fotokopileri, hisse senetleri fotokopileri.
Ayrıca gayrimenkuller işletmeye dahil olsun veya olmasın Emlak
Vergisi'ne esas olan değerle, menkul mallar ise değerleme günündeki
normal alım satım değeri ile beyan edilmeli.
Zaman / Ahmet Yavuz
-
BA VE BA LER NAZAMAN KALKACAK
Yetkileriniz
- Konu Acma Yetkiniz Yok
- Cevap Yazma Yetkiniz Yok
- Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
- Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok
-
Forum Kuralları