<B style="mso-bidi-font-weight: normal">DÜNYA<?:NAMESPACE PREFIX = O /><O:P> </O:P>[/B]
<B style="mso-bidi-font-weight: normal">07.07.2005, PERŞEMBE<O:P> </O:P>[/B]
<TABLE =Ms&#111;normalTable style="WIDTH: 100%; mso-cellspacing: 2.2pt; mso-padding-alt: 0cm 0cm 0cm 0cm" cellSpacing=3 cellPadding=0 width="100%">
<T>
<TR style="mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-firstrow: yes">
<TD style="PADDING-RIGHT: 2.25pt; PADDING-LEFT: 2.25pt; PADDING-BOTTOM: 7.5pt; PADDING-TOP: 7.5pt">
Zirai ürün teslimlerinde sorumluluk<O:P> </O:P></TD></TR>
<TR style="mso-yfti-irow: 1; mso-yfti-lastrow: yes">
<TD style="PADDING-RIGHT: 2.25pt; PADDING-LEFT: 2.25pt; PADDING-BOTTOM: 0.75pt; PADDING-TOP: 0.75pt" colSpan=2>

<B style="mso-bidi-font-weight: normal">Veysi SEVİĞ <O:P></O:P>[/B]


Vergi Usul Yasası'nın 11'inci maddesi hükmü gereği olarak "Yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumludurlar. <O:P></O:P>


Bu sorumluluk, bunların ödedikleri vergilerden dolayı asıl mükelleflere rücu etmek hakkını kaldırmaz. <O:P></O:P>


Mal alım ve satımı ve hizmet ifası dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda olanların, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden, alım satıma taraf olanlar, hizmetten yararlananlar ve aralarında doğrudan veya hısımlık nedeniyle ya da sermaye, organizasyon veya yönetime katılmak veya menfaat sağlamak suretiyle dolaylı olarak ilişkide bulunduğu tespit olunanlar müteselsilen sorumludurlar. <O:P></O:P>


Ancak bu bağlamda müteselsil sorumluluk mal üreten çiftçiler ile nihai tüketiciler için söz konusu değildir. <O:P></O:P>


Mevcut yasal düzenleme uyarınca, "Maliye Bakanlığı zirai ürünlerin (işlenmiş olanlar dahil) alım ve satımına aracılık eden kuruluşlar ile ticaret borsalarını bu mahsullerin satın alınması sırasında yapılacak vergi tevkifatından müteselsilen sorumlu tutmaya söz konusu ürünlerin satışı dolayısıyla yapılacak vergi tevkifatının hangi safhada yapılacağını her bir ürün için ayrı ayrı belirlemeye yetkilidir. Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen safhadan önceki safhada tevkif yoluyla alınan vergiler iade edilmez ve süresinde ilgili vergi dairesine yatırılır. <O:P></O:P>


Müteselsil sorumluluğun şartları, sınırları ve bu konuya ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı'nca belirlenir." <O:P></O:P>


Maliye Bakanlığı yasal yetkisini kullanarak yayımlamış bulunduğu 164 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile "Zirai ürünlerin alım bedelleri üzerinden yapılacak gelir vergisi tevkifatı konusunda uyulacak esasları belirleyerek" açıklamıştır (15 Eylül 1990 gün ve 20636 sayılı Resmi Gazete). <O:P></O:P>


Söz konusu tebliğin dördüncü bölümünde "..Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alman Zirai Ürün Bedellerinden Yapılacak Gelir Vergisi Tevkifatı ve Müteselsil Sorumluluk" ile ilkeler belirlenmiş bulunmaktadır. Buna göre; <O:P></O:P>


* Ticaret borsalarında, borsada işlem gören zirai ürünlerin tescil ettirilerek çiftçi durumundaki kişi ve kuruluşlardan satın alınması halinde, borsada tescil ettirilerek satın alınan zirai ürünler için satın alanların müteselsil sorumluluğu bulunmamaktadır. <O:P></O:P>


* Borsada tescil ettirilerek çiftçilerden satın alınan zirai ürün bedelleri üzerinden tevkif edilerek vergi dairelerine ödenmesi gereken vergiden borsalar, yöneticileri ve zirai ürünü satın alanlar müteselsilen sorumludurlar. <O:P></O:P>


Söz konusu tebliğin sekizinci bölümünde de açıklandığı üzere "Ziyaa uğratılan veya beyan edildiği halde ödenmeyen bir gelir vergisi ile buna bağlı ceza, gecikme zammının müteselsil sorumludan istenebilmesi için, müteselsil sorumlu tutulacak kişi veya kişilerin ve bu sorumluluğu gerektiren olayın bir vergi inceleme raporuyla tespit edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla vergi dairesi bir vergi inceleme raporu olmaksızın müteselsil sorumluluğa dayanarak herhangi bir işlem" yapamaz. <O:P></O:P>


Bu bağlamda "Müteselsil sorumluluğa dayanarak işlem yapılması istenen vergi inceleme raporlarında, mükellefin ve müteselsil sorumlunun kim olduğu, niçin müteselsil sorumlu olduğu ve müteselsil sorumluluğu gerektiren olay ayrıntılarıyla belirtilecektir. <O:P></O:P>


Ayrıca, söz konusu gelir vergisi tevkifatı, çiftçilerden satın alınan zirai ürünlerin alış bedeli üzerinden yapılacağından, ödenmemiş vergi dolayasıyla müteselsil sorumlu tutulacak kişinin, çiftçilerden satın alınan zirai ürünün ürünün alış bedeli üzerinden yapılması gereken gelir vergisi tevkifatı ile buna bağlı ceza, gecikme zammı faizi ve gecikme zammından sorumlu olacağı açık bir şekilde ortaya konulacaktır." <O:P></O:P>


Vergi Usul Yasası'nın 11'inci maddesinde yer alan yetkiye dayanarak yayımlanan 164 seri numaralı Gelir Vergisi Tebliği'nin 4'üncü bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde öngörülen sorumluluk koşulludur. Bu koşulun iki temel öngörüsü bulunacaktır. Şöyle ki; <O:P></O:P>


* Müteselsil sorumluların kimler olduğu hususu inceleme raporunda dayanakları ile açıkça belirtilecektir. <O:P></O:P>


* Söz konusu vergi taraflardan tahsil edilemeyecek hale gelmiş olacaktır. <O:P></O:P>


Bu iki koşul var olmadan zirai ürünler üzerinden yapılacak tevifat dolayısıyla müteselsil sorumluluktan bahis edebilme olanağı yoktur. <O:P></O:P></TD></TR></T></TABLE>
<O:P></O:P>