<TABLE =Ms&#111;normalTable style="WIDTH: 100%; mso-cellspacing: 2.2pt; mso-padding-alt: 0cm 0cm 0cm 0cm" cellSpacing=3 cellPadding=0 width="100%">
<T>
<TR style="mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-firstrow: yes">
<TD style="PADDING-RIGHT: 2.25pt; PADDING-LEFT: 2.25pt; PADDING-BOTTOM: 7.5pt; PADDING-TOP: 7.5pt">
DÜNYA<?:NAMESPACE PREFIX = O /><O:P> </O:P>
04.07.2005, PAZARTESİ<O:P> </O:P>
KDV dahil düzenlenen senetler reeskonta tabi tutulabilir mi?<O:P> </O:P></TD></TR>
<TR style="mso-yfti-irow: 1; mso-yfti-lastrow: yes">
<TD style="PADDING-RIGHT: 2.25pt; PADDING-LEFT: 2.25pt; PADDING-BOTTOM: 0.75pt; PADDING-TOP: 0.75pt" colSpan=2>

<B style="mso-bidi-font-weight: normal">Veysi SEVİĞ <O:P></O:P>[/B]


Vergi Usul Yasası'nın 281'inci maddesi gereği olarak "vadesi gelmemiş olan senede bağlı alacaklar değerleme gününün kıymetine irca edilebilir. Bu takdirde, senette faiz nispeti açıklanmış ise bu nispet, açıklanmamış ise Cumhuriyet Merkez Bankası'nın resmi iskonto haddi uygulanır." Yasal düzenleme gereği borç senetleri de aynı işleme tabi tutulabilir. (VUK Madde: 285) Bu bağlamda "Alacak senetlerini değerleme gününün kıymetine irca eden mükellefler, borç senetlerini de aynı şekilde işleme tabi tutmak zorundadırlar. <O:P></O:P>


Burada senedin değerleme günü kıymetine irca edilmesinden, bugünkü değerinin hesaplanması, bir başka ifade ile reeskonta tabi tutulması kastedilmektedir. (Özyer, Mehmet Ali "Vergi Usul Kanunu Uygulaması" Aralık 2004, Sf: 500) <O:P></O:P>


Gerçekte; reeskont senede bağlı alacak ve borç tutarı içinde yer alan veya aldığı varsayılan vade farkının ayıklanıp ilgili olduğu dönemine aktarımını sağlayan bir değerleme hükmünü ifade eder. (Özbalcı, Yılmaz "Vergi Usul Kanunu Yorum ve Açıklamaları" 2003 Sf: 641) <O:P></O:P>


Reeskonta tabi tutulacak alacak ve borcun mutlaka senede bağlı olması gerekmektedir. <O:P></O:P>


Alacak senetlerinin reeskonta tabi tutulabilmesi için gelir yaratıcı ya da hasılat unsuru olması gerekir. Çünkü reeskont gelir etkisi birden fazla yıla yayılan fakat dönemlere ait kısmının ayıklanması işlemidir. Bu nedenle, bir alacak senedinin reeskonta tabi tutulabilmesi için ilk önce bu alacağı doğuran bir teslim veya hizmetin bulunması ve bu teslim ve hizmet dolayısıyla elde edileni (tahakkuk eden) hasılatın dönem kazancına ilave edilmesi gerekmektedir. Meseleye bu yönüyle de bakıldığında, gelir veya hasılat yaratıcı unsurları olmayan avans niteliğindeki senetler ile teminat amacıyla alınan teminat senetleri ve hatır senetleri reeskonta tabi tutulamazlar. Diğer taraftan gelir unsuru bulunan alacak senetlerinin içindeki katma değer vergisi tutarlarının da reeskonta tabi tutulmasına bir engel bulunmamaktadır (Beyanname Düzenleme Kılavuzu HUD 2005, Sf: 929). Buna göre eğer işletmenin mal ve/veya hizmet artışından kaynaklanan bir alacak senedi var ise bu senedin içersinde katma değer de dahil bulunuyorsa, bu takdirde söz konusu senet bedeli üzerinden reeskont hesaplamak mümkündür. <O:P></O:P>


Buna karşılık bir görüşe göre de "...senedin katma değer vergisine isabet eden kısmı için reeskont hesaplanması mümkün değildir." (Kartaloğlu, Emre "KDV Dahil Olan Alacak Senetlerinde Reeskont Uygulaması" Diyalog, Temmuz 2005, Sf:131-136). Söz konusu görüşün dayanağı olarak Maliye Bakanlığı'nın 193/1 sayılı İç Genelgesi ile Katma Değer Vergisi Yasası'nın 58'inci maddesi gösterilmiş bulunmaktadır. <O:P></O:P>


Buna göre "reeskont uygulaması yapılabilmesi için vadesi gelmemiş alacağın tahakkuk esası gereğince hasılat olarak kayıtlara intikal ettirilmesi gerekmektedir." <O:P></O:P>


Diğer yandan Katma Değer Vergisi Yasası'nın 58'inci maddesi uyarınca "Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilemez" hükmü reeskont yoluyla alacak niteliğinde olan katma değer vergisinin geçici olarak giderleştirilmesini, yani matrahtan indirilmesini engellemektedir. <O:P></O:P>


Senet içersinde yer alan katma değer vergisinin reeskonta tabi tutulamayacağı görüşüne göre "Yapılan ticari işlemler sonucunda, katma değer vergisi dahil, tutar üzerinden alacak senedi alınması halinde reeskont hesaplaması yapılırken katma değer vergisi hesaplama dışı bırakılmalıdır. Gerek bir alacak senedi için reeskont yapılmasının temel sebebinin senede bağlı alacağın gelir yaratıcı veya hasılat unsuru olması şartı, gerek Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 58'inci maddesi hükmü, alacak senedinin katma değer vergisine isabet eden kısmı için reeskont hesaplanmayacağını göstermektedir. (Kartaloğlu, Emre, agm). <O:P></O:P>


Oysa idarenin konuya ilişkin görüşüne göre "Reeskont, katma değer vergisi dahil alacak veya borç tutarı üzerinden ayrılır" (TC Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü 10.08.2001 gün ve 42547 sayılı yazısı). Dolayısıyla senet bedeli içersinde katma değer vergisi payının bulunması halinde dahi söz konusu senet bedeli reeskonta tabi tutulacaktır. Bu bağlamda da "Katma değer vergisinin indirilecek veya ödenecek olması durumu değiştirmez." (Özyer, agk Sf: 501) <O:P></O:P>


Yukarıda yer alan açıklama ve görüşlerden hareketle idare katma değer vergisi dahil düzenlenmiş bulunan alacak senetlerinin reeskonta tabi tutulabileceğini kabul etmiş bulunmaktadır. <O:P></O:P></TD></TR></T></TABLE>
<O:P></O:P>