Binanın kat karşılığı müteahhite verilmesi sonucunda alınan dairenin satılması halinde elde edilen kazanç hk. (06.2004)

<DIV align=center>T.C.
ANKARA VALİLİĞİ
İl Defterdarlığı
Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü



SAYI : B.07.4.DEF.0.06.11/
KONU :
<DIV align=center>
……………



İLGİ : ......................dilekçeniz.


İlgide kayıtlı dilekçenizde; 12 daireli apartmanın bir dairesinin 1998 yılında annenizden miras yolu ile kaldığını, apartmanın müteahhit tarafından yıkılarak yerine 20 daireli yeni apartman yapıldığını, apartmanın bir dairesinin eski dairenize karşılık olarak tarafınıza verileceğini belirterek, söz konusu daireyi satmanız halinde elde edeceğiniz kazancın değer artış kazancı olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda Defterdarlığımızdan görüş istenilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Değer artışı kazançları" başlıklı Mükerrer 80'nci maddesinde; (4369 sayılı Kanunun 82/3-d maddesiyle 1.1.1999 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmış olup; 4783 sayılı Kanunu'un 4'ncü maddesiyle 1.1.2003 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden düzenlenmiştir.) Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artış kazançlarıdır.

...

6- İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70'nci maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.)

Bu maddede geçen "elden çıkarma" deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.

Bir takvim yılında elde edilen değer artış kazancının on milyar liralık kısmı gelir vergisinden müstesnadır.

..." hükmü yer almıştır.

Söz konusu madde hükmünde yer alan istisna miktarı Bakanlar Kurulu Kararı ile yıllar itibariyle belirlenmekte olup, 2004 yılı için 2003/6578 sayılı Kararın 4'ncü maddesiyle 12.000.000.000 lira olarak belirlenmiştir.

Diğer taraftan, aynı Kanunun "Safi değer artışı" başlıklı Mükerrer 81'inci maddesinin son fıkrasında; "Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir." hükmü yer almıştır.

Bu itibarla, 1998 yılında miras yoluyla iktisap ettiğiniz gayrimenkulün (konut) bulunduğu binanın kat karşılığı inşaat sözleşmesi hükümlerine göre müteahhide devredilmesi elden çıkarma kapsamında olmasına rağmen söz konusu konutun veraset yoluyla edinilmiş olması nedeniyle değer artış kazancı kapsamı dışındadır. Ancak, bu binanın müteahhit tarafından yıkılarak, arsası üzerine yapılan yeni binadan 2004 yılı Haziran ayında iktisap edeceğiniz yeni konutun müteahhitden bir ivaz karşılığında alınmış gayrimenkul olarak kabul edilmesi gerektiğinden, söz konusu yeni konutunuzu iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içerisinde elden çıkarmanız halinde doğacak kazancın, değer artış kazancı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Söz konusu değer artışı kazancının hesabında, elden çıkaracağınız konutun maliyet bedeli olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonunca iktisap tarihi esas alınmak suretiyle tespit edilecek değeri dikkate alınacaktır.

Bu çerçevede, söz konusu konutun satışından elde edeceğiniz hasılattan, elden çıkarılan malın maliyet bedeli ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve uhdenizde kalan giderleri, ödenen vergi ve harçları indirmeniz sonucu kalan tutar istisna miktarını aşması halinde (2004 yılı için 12 milyar lira) aşan kısmı değer artış kazancı olarak beyan etmeniz gerekmektedir.


Bilgi edinilmesini rica ederim.















……….
Defterdar V.