<B style="mso-bidi-font-weight: normal">DÜNYA<?:NAMESPACE PREFIX = O /><O:P> </O:P>[/B]
<B style="mso-bidi-font-weight: normal">17.06.2005, CUMA<O:P> </O:P>[/B]
<TABLE =Ms&#111;normalTable style="WIDTH: 100%; mso-cellspacing: 2.2pt; mso-padding-alt: 0cm 0cm 0cm 0cm" cellSpacing=3 cellPadding=0 width="100%">
<T>
<TR style="mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-firstrow: yes">
<TD style="PADDING-RIGHT: 2.25pt; PADDING-LEFT: 2.25pt; PADDING-BOTTOM: 7.5pt; PADDING-TOP: 7.5pt">
Re'sen vergi tarhı<O:P> </O:P></TD></TR>
<TR style="mso-yfti-irow: 1; mso-yfti-lastrow: yes">
<TD style="PADDING-RIGHT: 2.25pt; PADDING-LEFT: 2.25pt; PADDING-BOTTOM: 0.75pt; PADDING-TOP: 0.75pt" colSpan=2>

<B style="mso-bidi-font-weight: normal">Veysi Seviğ <O:P></O:P>[/B]


Vergi matrahının, defter kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespit edilmesi halinde, beyan üzerinden veya ikmalen tarhiyat yapılır. (Özbalcı, Yılmaz "Vergi Usul Kanunu Yorum ve Açıklamaları" Ocak 2003 Sf: 213) Buna karşılık vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde re'sen tespit edilmesi mümkün bulunmaktadır. <O:P></O:P>


Yasal düzenleme gereği aşağıdaki hallerden herhangi birinin bulunması durumunda, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitinin mümkün olmadığı kabul edilir. <O:P></O:P>


. Vergi beyannamesi kanuni süresi geçtiği halde verilmemişse, <O:P></O:P>


. Vergi beyannamesi kanuni veya ek süreler içinde verilmekle beraber beyannamede vergi matrahına ilişkin bilgiler gösterilmemiş bulunursa, <O:P></O:P>


. Tutulması zorunlu olan defterlerin hepsi veya bir kısmı tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş olursa veya vergi incelemesi yapmaya yetkiyi olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmezse, <O:P></O:P>


. Defter kayıtları ve bunlarla ilgili vesikalar, vergi matrahının doğru ve kesin olarak tespitine imkan vermeyecek derecede noksan usulsüz ve karışık olması dolayısıyla ihticaca salih bulunmazsa, <O:P></O:P>


. Tutulması zorunlu olan defterlerin veya verilen beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair delil bulunuyorsa, <O:P></O:P>


. 3568 sayılı yasaya göre, yetki almış bulunan meslek mensuplarına imzalattırma mecburiyeti getirilen beyanname ve ekleri imzalattırılmazsa veya tasdik kapsamına alınan konularda yeminli mali müşavir tasdik raporu zamanında ibraz edilmezse, <O:P></O:P>


Matrahın Takdir Komisyonu tarafından re'sen takdir edilmesi gerekmektedir. Ancak vergi beyannamesinin kanuni ve ek süreler içinde verilmemiş bulunması halinde, Takdir Komisyonu tarafından 15 günden az olmamak üzere yükümlülere bir süre verilmektedir. Bu süre on beş günden az olamaz. <O:P></O:P>


Ek süre içersinde yükümlü istenilen bilgileri vermek zorundadır. Bu süre içinde yükümlü istenilen bilgileri verir ve kanuni defterlerini ibraz ederse, defter ve vesikalar ihticaca salih bulunmak koşuluyla, yükümlüye takdir olunacak matrah defter ve belgelere ve kayıtlara göre tespit olunacak miktardan fazla olamaz. <O:P></O:P>


".... beyannamenin yasal süresi içersinde verilmemiş halinin re'sen takdir sebepleri arasında sayılması... Takdir Komisyonu kararlarında takdirin müstenidatı ve takdir hakkında izahatın bulunması gerektiğinin hükme bağlanması... beyannamenin yasal süresi içinde verilmemesi nedeniyle takdir sebebinin açık olması, ancak takdir Komisyonu'nca matrah takdir edilirken, ne kadar gelir elde edildiği yolunda bir araştırma ve tespit yapılmadan, kendi beyanları dikkate alınmadan soyut ve varsayıma dayalı olarak takdir edilen matrah üzerinden yapılan... tarhiyatta hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Danıştay 3. Daire E. No: 2003/1190, K. No: 2004/2636) <O:P></O:P>


Vergi beyannamesinin kanuni süresi geçtikten sonra vermemiş olanlara bu beyannamede gösterdikleri matrah üzerinden re'sen gerekli tarhiyat yapılır ve bu beyannameler re'sen takdir için Takdir Komisyonu'na sevk edilmez. Ancak, vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir Komisyonu'na sevk edilmesinden sonra kendiliğinden verilen bu beyannameler için aynı işlemin yapılması mümkün değildir. <O:P></O:P>


Yasal düzenleme gereği olarak re'sen takdir bir sebep yanında ikmalen vergi tarhını da lüzumlu kılan bir durum mevcut ise re'sen takdir sonucu beklenmeksizin gerekli ikmal tarhiyatı yapılır. Bu bağlamda eğer re'sen takdir sırasında ikmal tarhiyatına dayanak teşkil eden matrah farkı nazara alınmışsa vergi tarhı sırasında daha önce tarh edilmiş olan vergi indirim konusu yapılır. <O:P></O:P>


Oluşan bir yargı kararına göre de "Vergi Usul Yasası'nın 30'uncu maddesinde yer alan düzenlemeye göre, beyannamenin kanuni veya ek süreler içinde verilmekle beraber, beyannamelerde vergi matrahına ilişkin bilgilerin gösterilmemesi halinde takdir komisyonlarının matrah takdirinden önce mükellefe süre vererek defter ve belgelerin ibrazını istemek zorunda oldukları, beyannamenin kanuni süresi geçtiği halde verilmemesi halinde ise böyle bir zorunluluğun olmadığı; beyannamelerini vermeyen yükümlülerin, beyannamesi verilmeyen dönemlerle sınırlı olmak üzere katma değer vergisi indiriminden yararlanamayacağı" sonucuna varılmıştır. (Danıştay 7. Dairesi E. No: 2002/3186, K. No: 2004/913 Kızılot, Şükrü "Danıştay Kararları ve Özelgeler Cilt 7 Sf: 707) <O:P></O:P></TD></TR></T></TABLE>
<O:P></O:P>