<TABLE cellSpacing=1 cellPadding=1 width="98%">
<T>
<TR>
<TD =icerik>
<CENTER>DANIŞTAY KARARI

DANIŞTAY
</CENTER>


Danıştay Dördüncü Daire
Karar Tarihi : 19.12.2006
Esas No : 2005/2191
Karar No : 2006/2809
Konusu : Bina, arsa ve araziler yeniden değerlemeden önceki kıymetleri üzerinden amortismana tabi tutulacaklarından, kiracı tarafından taşınmazın satın alınması nedeniyle itfa edilemeyen özel maliyet bedeli niteliğindeki harcamaların, yeniden değerlemeye tabi tutulmadan önceki tutarları üzerinden binanın satın alma bedeline eklenmesi gerektiği Hk.
Davanın Özeti: Davacı şirketin 2001 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu bulunan matrah farkı üzerinden re’sen kurumlar vergisi salınmış, fon payı hesaplanmış, vergi ziyaı cezası kesilmiştir. ...... 8. Vergi Mahkemesi 27.04.2005 günlü ve E: 2004/2164, K: 2005/933 sayılı Kararıyla, davacı şirketin 01.01.1998 tarihinde 7 yıllığına kiraladığı bina için özel maliyet niteliğinde harcamalarda bulunduğu, bu harcamaların yeniden değerlemeye tabi tutulduğu, 2001 yılında binanın satın alınması sonucu satın alma tarihine kadar bu bina için yapılan özel maliyet niteliğindeki harcamaların yeniden değerlenmiş tutarları ile birlikte satın alınan binanın satın alma bedeline eklendiği, bu şekilde belirlenen toplam tutar üzerinden amortisman ayrılmak suretiyle kurum kazancının eksik beyan edildiği ileri sürülerek tarhiyat yapıldığı, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 272’nci maddesi uyarınca kira süresi içinde eşit yüzdelerle itfası mümkün olan özel maliyet bedellerinin ve yeniden değerleme değer artış farkının kira süresi dolmadan aynı binanın satın alınması nedeniyle kira bedeline ilave edilerek çok daha uzun sürede amortisman yoluyla itfa edilmesinin davalı idarenin aleyhine olmadığı gerekçesiyle tarhiyatın kaldırılmasına karar vermiştir. Davalı İdare, binanın satın alınması durumunda özel maliyet bedelinin itfa edilmeyen kısmının binanın maliyeti içinde itfa edileceğini ve binalarda amortismanın yeniden değerleme öncesi tutarlar üzerinden ayrılacağını ileri sürmekte, kararın bozulmasını istemektedir.
Kararın Özeti: 2001 yılı işlemleri incelenen davacı şirket adına salınan kurumlar vergisi, hesaplanan fon payı ve kesilen vergi ziyaı cezasını kaldıran Vergi Mahkemesi Kararı davalı idare tarafından temyiz edilmektedir.
01.01.1999 tarihinde 7 yıllığına kiraladığı bir bina için özel maliyet bedeli niteliğindeki harcamalarını yeniden değerlemeye tabi tuttuğu ve binanın satın alınması üzerine özel maliyet niteliğindeki harcamaları yeniden değerlenmiş tutarları ile birlikte satın aldığı binanın satın alma bedeline eklemek suretiyle amortisman ayrılması eleştirilerek belirlenen matrah farkı üzerinden tarhiyat yapılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 272’nci maddesinin 1’inci fıkrasında, normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında gayrimenkulü genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderlerin gayrimenkulün maliyet bedeline ekleneceği, 3’üncü fıkrasında gayrimenkullerin kira ile tutulmaları halinde kiracı tarafından yapılan bir ve ikinci fıkralarındaki giderlerin bunların özel maliyet bedeli olarak ayrıca değerleneceği, “özel maliyet bedellerinin itfası” başlıklı 327’nci maddede gayrimenkullerin ve gemilerin iktisadi kıymetlerini artıran ve 272’nci maddede yazılı özel maliyet bedellerinin, kira süresine göre eşit yüzdelerle itfa edileceği, kira süresi dolmadan, kiralanan şeyin boşaltılması halinde henüz itfa edilmemiş olan giderlerin boşaltma yılında bir defada gider yazılacağı öngörülmüştür.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 5024 sayılı Kanunla değişmeden önceki mükerrer 298’inci maddesinde, bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, bilançolarına dahil amortismana tabi iktisadi kıymetleri ve bu kıymetler üzerinden ayrılmış olup, bilançolarının pasifinde gösterilen amortismanları, her hesap dönemi sonu itibarıyla maddede belirtilen şartlarla yeniden değerleyebilecekleri, 4008 sayılı Kanunla değişik 4’üncü fıkrasında ise amortismana tabi sabit kıymetlerini yeniden değerlemeye tabi tutan kurumlar vergisi mükellefleri ile kollektif, adi komandit ve adi şirketler dahil olmak üzere bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerinin, yeniden değerlemenin yapıldığı hesap döneminden itibaren sabit kıymetlerini yeni değerleri üzerinden itfa edecekleri, bina, arsa ve arazilerin yeniden değerlemeden önceki kıymetleri üzerinden amortismana tabi tutulacağı belirtilmiştir.
Özel maliyet konusuna giren giderler, kiracı tarafından yapılan gayrimenkul sahibinden tahsil edilemeyen giderler olup, özel maliyet bedelleri üzerinden yeniden değerleme yapılması mümkündür. Davacı şirket, ........ İlçesi, ....... Köyünde yedek parça deposu ve eğitim binasını 01.01.1999 tarihinde 7 yıllığına kiralamış, bu taşınmaz için özel maliyet niteliğinde harcamalarda bulunmuş ve bu harcamaları yeniden değerlemeye tabi tutmuştur. Davacı şirket söz konusu taşınmazı 30.11.2001 tarihinde satın almış, satın alma tarihine kadar yapılan ve itfa edilemeyen özel maliyet bedeli niteliğindeki harcamaları binanın satın alma bedeline ekleyerek bu tutar üzerinden amortisman ayrılmıştır. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 298’inci maddesinin 1’inci fıkrasının 4’üncü bendindeki son cümle uyarınca “bina arsa ve araziler yeniden değerlemeden önceki kıymetleri üzerinden amortismana tabi” tutulacaklarından kiracı tarafından taşınmazın satın alınması nedeniyle itfa edilemeyen özel maliyet bedeli niteliğindeki harcamaların yeniden değerlemeye tabi tutulmadan önceki tutarları üzerinden binanın satın alma bedeline eklenmesi gerekmektedir. Kiracının, kiracı olarak kullandığı taşınmazı satın almasıyla birlikte, kiracılık vasfı sona erdiğinde, aktife kaydedilen taşınmaz için amortisman ayrılmasında bina, arsa ve arazilerin amortismandaki genel ilkelere uygun olarak yeniden değerlemeden önceki kıymetler esas alınmalıdır. Bu itibarla tarhiyatın kaldırılmasına karar veren mahkeme kararında hukuka uyarlık görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, davalı idare temyiz isteminin kabulüyle, vergi mahkemesi kararının bozulmasına, oybirliğiyle karar verildi.
</TD></TR></T></TABLE>