MALİYE BAKANLIĞI MUKTEZASI

Gelir İdaresi Başkanlığı<?: prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-comfficeffice" />

Tarih : 10.04.2008
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01/GVK-94/7152
Konusu : Kira bedeli ödemeyen vakfın, tevkifat yapıp yapamayacağı Hk.
Muktezanın Özeti: İlgide kayıtlı yazınız ekinde alınan, ....... Hizmet Vakfına ait ....02.2008 tarihli e-posta dilekçenizde, mal sahibinizin bedelsiz tahsisi nedeniyle kira bedeli ödemeksizin vakıf merkezi olarak kullandığınız gayrimenkul için gelir vergisi tevkifatı yapıp yapamayacağınızı sormaktasınız.
Bilindiği gibi, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Vergi Tevkifatı” başlıklı 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin bu maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmıştır.
Öte yandan aynı Kanunun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasının 5/a numaralı bendinde, “70’inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden (2006/11449 sayılı BKK. 01.01.2007’den geçerli olarak) % 20 oranında” tevkifat yapılacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Emsal Kira Bedeli Esası” başlıklı 73’üncü maddesinde ise, “Kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamaz. Bedelsiz olarak başkalarının intifaına bırakılan mal ve hakların emsal kira bedeli, bu mal ve hakların kirası sayılır. Bina ve arazide emsal kira bedeli, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Kanununa göre belirlenen vergi değerinin % 5’idir. Diğer mal ve haklarda emsal kira bedeli, bu mal ve hakların maliyet bedelinin, bu bedel bilinmiyorsa, Vergi Usul Kanununun servetlerin değerlendirilmesi hakkındaki hükümlerine göre belli edilen değerlerinin % 10’udur.
Aşağıda yazılı hallerde emsal kira bedeli esası uygulanmaz:
1-Boş kalan gayrimenkullerin muhafazaları maksadıyla bedelsiz olarak başkalarının ikametine bırakılması;
2-Binaların mal sahiplerinin usul, füru veya kardeşlerinin ikametine tahsis edilmesi (Usul, füru ve kardeşlerden her birinin ikametine birden fazla konut tahsis edilmiş ise bu konutların yalnız birisi hakkında emsal kira bedeli hesaplanmaz. Kardeşler evli ise eşlerden sadece biri için emsal kira bedeli hesaplanmaz.);
3-Mal sahibi ile birlikte akrabalarında aynı evde veya dairede ikamet etmesi.
4-Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan kiralamalarda.” hükmü yer almaktadır.
Bu hükümlerden anlaşılacağı üzere, mal sahibinizin bedelsiz tahsisi sebebiyle kira bedeli ödemediğiniz vakıf merkeziniz için, nakden ya da hesaben bir kira ödemesinde bulunmadığınızdan, gelir vergisi tevkifatı yapmanız gerekmemektedir.
Öte yandan mal sahibi gerçek kişi ise, kiraya vermiş olduğu gayrimenkule ilişkin emsal kira bedelini, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmesi gerekmektedir.