<TABLE height=250 cellSpacing=0 cellPadding=0 width=780 align=center>
<T>
<TR>
<TD vAlign=top width=35></TD>
<TD vAlign=top>
<TABLE cellSpacing=1 cellPadding=1 width="98%">
<T>
<TR>
<TD =icerik>
<CENTER>DANIŞTAY KARARI

DANIŞTAY
</CENTER>


Danıştay Yedinci Daire
Karar Tarihi : 29.05.2007
Esas No : 2006/2178
Karar No : 2007/2547
Konusu : 474 sayılı Kanunun 2’nci maddesinde, Bakanlar Kuruluna verilen yetki, Kanuna ekli listede gösterilen gümrük vergisi had ve nispetlerini sıfıra kadar indirme veya % 50’si ile sınırlı olduğundan, söz konusu listede gümrük vergisi oransal olarak belirlenen eşya için, Bakanlar Kurulu Kararıyla “asgari vergi tutarı” öngörülmesinin, anılan yetki dışında kaldığı ve bu nedenle yasallık ilkesine aykırı olduğu Hk.
Davanın Özeti: 31.12.2005 gün ve 26040 (2’nci mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 19.12.2005 gün ve 2005/9825 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Karara ekli (I) sayılı listede, 0810.50.00.00.00 tarife ve istatistik pozisyonunda yer alan kivi için “MIN 500 EURO/Ton” ibaresinin; 4458 sayılı Gümrük Kanununda, gümrük vergilerinin miktarının belirlenmesi hususunda Bakanlar Kuruluna yetki veren bir hükmün bulunmadığı; ton başına vergi alınmasının Anayasanın 73’üncü maddesine aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Kararın Özeti: Dava; 19.12.2005 gün ve 2005/9825 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Karara ekli (I) sayılı listede, kanuni vergi haddi % 62 olan kivi için, AB ve EFTA ülkeleri ile Romanya ve Makedonya’dan yapılacak ithalatlarda % 55,8; Bosna Hersek Cumhuriyeti’nden yapılacak ithalatta “0” ve diğer ülkelerden yapılacak ithalatlarda % 65 (Dünya Ticaret Örgütü üyesi ülkeler için % 55,8) oranında gümrük vergisi alınacağına; ancak, diğer ülkelerden yapılacak ithalatta alınacak gümrük vergisinin, ton başına 500 AVRO’dan az olamayacağına ilişkin düzenlemenin, diğer ülkelerden yapılacak ithalatta alınacak gümrük vergisine ilişkin “MIN 500 EURO/Ton” ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
Anayasanın “Vergi Ödevi” başlıklı 73’üncü maddesinin son fıkrasında; vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına ilişkin hükümlerinde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisinin Bakanlar Kuruluna verilebileceği; 474 sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanunun 2’nci maddesinde de; bu Kanunun eki Gümrük Giriş Tarife Cetvelinde yer alan eşyaların gümrük vergisi had ve nispetlerinin, Bakanlar Kurulunca sıfıra kadar indirilebileceği veya bu cetveldeki had ve nispetlerin % 50’sine kadar artırabileceği hükme bağlanmış; Kanunun eki cetvelde de 0810.50.00.00.00 tarife ve istatistik pozisyonunda yer alan kivi için vergi oranı, % 62 olarak belirlenmiştir. Bakanlar Kurulunun, yukarıda anılan ibaresi dava konusu edilen Kararı, bu maddeye; bu maddede, Anayasanın 73’üncü maddesinin son fıkrası hükmüne dayalıdır.
Anayasanın anılan maddesinin üçüncü fıkrasında, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin kanunla konulacağı, değiştirileceği ve kaldırılacağı öngörüldükten sonra; dördüncü fıkrasında da, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına ilişkin hükümlerinde, kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisinin Bakanlar Kuruluna verilebileceği hükme bağlanmıştır.
Bu Anayasal düzenlemelere göre; verginin konulmasında, değiştirilmesinde ve kaldırılmasında, “Yasallık İlkesi” geçerlidir. Yasallık İlkesi, “Hukuk Devleti”nin en önemli gereği ve özelliğidir. Bu nedenle, anılan ilkeden tümüyle vazgeçilmesi veya bu konudaki yetkinin, bu ilkeden vazgeçildiği anlamına gelecek biçim ve ölçülerde devri olanaklı değildir. Anayasa Mahkemesinin 16.01.2003 gün ve E: 2001/36; K: 2003/3 sayılı Kararında yer alan, “...... Ancak Bakanlar Kuruluna tanınan yetkinin çok geniş olması, verginin yasallığı ilkesinin zedelenmesine yol açarak yasama yetkisinin yürütme organına devri sonucunu doğurabileceğinden kabul edilemez.” cümlesiyle anlatılmak istenilen de, budur. Esasen; salt bu nedenledir ki, Anayasa koyucu, 73’üncü maddenin son fıkrasında, vergileme ile ilgili üç yetkiden yalnızca ikincisi; yani, “değişiklik yapma” yetkisi ile sınırlı olarak yasallık ilkesine istisna getirmiştir. Verginin, Yasama Organı tarafından Bakanlar Kuruluna verilecek değişiklik yapma yetkisini sınırlandıran, bu dört unsuru; muaflık, istisna ve indirimlerle oranlardır. Dahası, Bakanlar Kuruluna verilecek yetki, bu dört unsuru her yönüyle değiştirebilmeyi de içermemektedir. Yasa koyucunun, verginin bu dört unsurunda Bakanlar Kurulunca yapılabilecek değişikliğin aşağı ve yukarı sınırlarını da bizzat göstermiş olması, verilen yetkinin Anayasaya uygun olabilmesi için zorunlu olduğu gibi, Vergi Hukukunun genel ilkelerinden olan “verginin belirliliği ilkesi”nin de doğal sonucudur. Zira, bu ilkeye göre; bir hukuksal işleme girişmeden önce, bu işlem dolayısıyla ödeyeceği vergi miktarını bilmek, her vergi mükellefinin doğal hakkıdır. Aynı zamanda bir hukuksal güvenlik ilkesi olan sözkonusu ilke olmaksızın, yasallık ilkesinin tam olarak gerçekleşebileceğini söyleme olanağı da yoktur.
Bu nedenle de, ilke, Hukuk Devleti olmanın vazgeçilmez koşullarından biridir.
İşbu davada “MIN 500 EURO/Ton” ibaresi iptal istemine konu 2005/9825 sayılı İthalat Rejimi Kararı uyarınca, 0810.50.00.00.00 tarife ve istatistik pozisyonunda yer alan kivi için diğer ülkelerden yapılacak ithalatlarda, oransal yöntemle hesaplanan vergi miktarının, ton başına 500 AVRO’dan az olamayacak olması, mükelleflerin en az maktu vergi tutarı kadar vergi ödeme zorunda oldukları anlamına gelir. Bu da, oransal yöntemle hesaplanan vergi yönünden mükelleflere getirilen asgari vergi yükünden başka bir şey değildir. Oysa; 474 sayılı Kanuna ekli listenin cetvelleri incelendiğinde görüleceği gibi; Kanun koyucunun yapmış olduğu belirleme, gümrük tarife ve istatistik pozisyonu gösterilen malın, listenin “Madde İsmi” sütununda yapılan tanımı karşısında yer alan, “Gümrük Vergisi Oranı” sütununda, gümrük vergisinin oranının gösterilmesi şeklindedir.
Bakanlar Kuruluna tanınan da, bu oranları sıfıra kadar indirme veya bu cetveldeki had ve nispetleri % 50’sine kadar artırma yetkisidir. Tarifede belirlenen oran “nispi vergi” dışında, asgari vergi belirleme yetkisi ise, yasallık ilkesinin kapsamındadır ve Anayasanın 73’üncü maddesinin son fıkrasında yer alan düzenlemeye dayanılarak Bakanlar Kuruluna devri olanaklı değildir.
Esasen; dava konusu Kararın dayanağı olan yasa hükmünde, Bakanlar Kuruluna verilmiş böyle bir yetki de yoktur. Bu bakımdan; anılan İthalat Rejimi Kararına Ek Karara ekli listede yer alan dava konusu düzenleme açıkça hukuka aykırıdır.
Açıklanan nedenlerle, 19.12.2005 gün ve 2005/9825 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Karara ekli (I) sayılı listede, 0810.50.00.00.00 tarife ve istatistik pozisyonunda yer alan kivi için “MIN 500 EURO/Ton” ibaresinde hukuka uyarlık bulunmadığından iptaline oybirliği ile karar verildi. </TD></TR></T></TABLE></TD></TR></T></TABLE>