<CENTER>DANIŞTAY KARARI

DANIŞTAY
</CENTER>


<TABLE style="BORDER-COLLAPSE: collapse" cellSpacing=0 cellPadding=0>
<T>
<TR>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 112.5pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=150 colSpan=3>
<DIV style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt 54pt; TEXT-INDENT: -54pt; TEXT-ALIGN: justify">Danıştay Vergi Dava
<DIV style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt 54pt; TEXT-INDENT: -54pt; TEXT-ALIGN: justify"> Daireleri</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 14.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=19>
-</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 261.4pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=349>
-</TD></TR>
<TR>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 71.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=95>
Karar Tarihi </TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 14.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=19>
:</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 302.65pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=404 colSpan=3>
<DIV style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt 54pt; TEXT-INDENT: -54pt; TEXT-ALIGN: justify">18.10.2006</TD></TR>
<TR>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 71.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=95>
Esas No</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 14.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=19>
:</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 302.65pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=404 colSpan=3>
2006/109</TD></TR>
<TR>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 71.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=95>
Karar No</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 14.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=19>
:</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 302.65pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=404 colSpan=3>
2006/290</TD></TR>
<TR>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 71.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=95>
Konusu</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 14.25pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=19>
:</TD>
<TD style="BORDER-RIGHT: #e0dfe3; PADDING-RIGHT: 5.4pt; BORDER-TOP: #e0dfe3; PADDING-LEFT: 5.4pt; PADDING-BOTTOM: 0cm; BORDER-LEFT: #e0dfe3; WIDTH: 302.65pt; PADDING-TOP: 0cm; BORDER-BOTTOM: #e0dfe3; : transparent" vAlign=top width=404 colSpan=3>
<DIV style="TEXT-ALIGN: justify">Vergi tarhiyatı önerilmeyen, ancak izleyen yıla devreden zararın azaltılması sonucunu doğuran vergi inceleme raporunun gereklerinin yerine getirilmesi yolunda tesis edilen işlemin, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken işlem niteliğinde olduğu Hk.</TD></TR></T></TABLE>
Davanın Özeti: Davacı şirketin 2001 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu, düzenlenen inceleme raporuna dayınalarak, gider kaydedilen bazı tutarların dönem matrahına ilavesiyle beyan edilen zararın azaltılması işlemine karşı dava açılmıştır.
...... 2. Vergi Mahkemesi 23.10.2003 günlü ve E: 2003/393, K: 2003/1701 sayılı Kararıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 377’nci maddesinde, tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı dava açılabileceği hükmünün yer aldığı, düzenlenen inceleme raporuyla, henüz tahakkuk etmeyen kredi borçlarına ilişkin olarak gider yazılan tutarın kabul edilmemesi suretiyle zararın azaltılması yönünde işlem tesis edildiği; olayda, davacının hukukunu etkileyecek türden adına salınan bir vergi ve kesilen ceza bulunmadığından, ortada kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem olmadığı gerekçesiyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15/1-b maddesi uyarınca davayı reddetmiştir.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi 26.04.2005 günlü ve E: 2004/194, K: 2005/1012 sayılı Kararıyla; 2001 yılına ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucunda, mamul madde maliyetine dahil edilmesi gereken tutarın doğrudan gider yazılması, şüpheli alacak niteliğini kazanmayan ihracat bedeli için karşılık ayrılması, fazladan amortisman gideri gösterilmesi ve henüz tahakkuk etmemiş kredi borçlarına isabet eden faizler için karşılık ayrılması nedeniyle belirlenen miktarın dönem matrahına eklenmesi suretiyle cari yılda doğan zarar miktarı azaltılarak, davacı kuruma izleyen yıl beyanının raporda belirlenen duruma göre düzenlenmesi gereğinin duyurulduğu; bu işlemle 2001 yılı ve izleyen yıla devreden zarar miktarının azaltılması karşısında, söz konusu işlemin, yükümlünün hukukunu doğrudan etkileyen, kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem niteliği taşıdığının kabulü gerektiğinden, vergi mahkemesince bu rapora dayanılarak 2001 ve izleyen yılda ne gibi işlemler yapıldığı araştırılarak karar verilmesi gerekirken davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15’inci maddesinin 1/b bendi uyarınca reddi yolunda verilen kararda hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan ....... 2. Vergi Mahkemesi 30.01.2006 günlü ve E: 2005/1320, K: 2006/49 sayılı Kararıyla; davacının 2001 yılı ve takip eden dönemlerde devreden zarar miktarını inceleme raporuna uygun olarak belirlememesi ve davalı idarenin, Mahkemelerince verilen 28.12.2005 günlü ara kararına cevabında, henüz tahakkuk eden bir verginin olmaması nedeniyle bu aşamada herhangi bir işlem yapma yoluna gidilmediğini bildirdiği, tüm bu hususlar birlikte dikkate alındığında, davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem bulunmadığı; sonraki dönemlerde tahakkuk edecek verginin doğması halinde bu işlemin davaya konu edilebileceği ve işin esasının incelenebileceği açık olduğu gerekçesiyle davanın reddi yolundaki kararında ısrar etmiştir. Israr kararı yükümlü şirketçe temyiz edilmiş, kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenmiştir.
Kararın Özeti: 2001 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu, mamul madde maliyetine dahil edilmesi gereken tutarın doğrudan gider yazılması, şüpheli alacak niteliğini kazanmayan ihracat bedeli için karşılık ayrılması, fazladan amortisman gideri gösterilmesi, henüz tahakkuk etmemiş kredi borçlarına isabet eden faizler için karşılık ayrılması nedeniyle belirlenen miktarın dönem matrahına ilavesi suretiyle cari yılda doğan zarar miktarı azaltılarak davacı kuruma izleyen yıl beyanının inceleme raporuyla belirlenen duruma göre düzenlenmesi gereğinin bildirilmesi üzerine; kredi borçlarının henüz vadesi gelmediğinden tahakkuk etmediği ve bu nedenle karşılık ayrılarak gider yazılmasının mümkün olmadığı ileri sürülerek belirlenen tutarın dönem matrahına ilavesiyle beyan edilen zararın azaltılması işlemine karşı açılan davayı, kesin ve yürütülmesi zorunlu nitelikte idari işlem bulunmadığı gerekçesiyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15/1-b maddesi uyarınca reddeden vergi mahkemesi ısrar kararı temyiz edilmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı” başlıklı 2’nci maddesinde, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olmaları nedeniyle, menfaati ihlal edilenler tarafından açılan davalar iptal davaları olarak tanımlanmıştır.
İdari işlemler, idari makamlar tarafından bir kamu hizmetini yürütmek üzere kendilerine tanınan kamu gücü kullanılarak, tek yanlı iradeyle tesis edilen kesin ve yürütülmesi zorunlu her türlü işlemlerdir. Bu işlemler, tesis edildikleri alan kapsamında bulunan kişilerin hukukunu etkileyen sonuçlar doğuruyor ve menfaatlerini ihlal ediyor ise, bu kişilerin yukarıda belirtilen yasa hükmü gereği iptal davası açma hakları Anayasamızın 125’inci maddesi ile güvence altına alınmıştır.
Dava konusu olayda, davalı idarenin, kanunların kendisine tanıdığı yetki çerçevesi içinde yaptırdığı inceleme sonucu düzenlettirdiği raporda, 2001 yılını zararla kapadığını beyan eden davacının bu yıla ait bildirdiği dönem zararı re’sen belirlenmiş, bildirilen zarar tutarı kabul edilmemiştir. Vergi Usul Kanununun 134 ve müteakip maddeleri gereğince ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak amacıyla düzenlenen bu raporun davacının sonraki yıllara sarkan zarar miktarını doğrudan etkileyeceği ve davacının sonraki vergilendirme döneminde defter ve belgelerini tesis edilen bu işlem doğrultusunda düzenlemesi gerekeceği açık olduğu gibi, vergi dairelerinin de bu rapor doğrultusunda sonraki dönemlerde işlem tesis etmek zorunda olmaları karşısında, davacının mali tablolarını etkileyecek bu inceleme sonucunun, ortada tarh ve tahakkuk bulunmadığından bahisle kesin ve yürütülmesi gerekli bir idari işlem olmadığını söylemeye hukuken olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda, yükümlünün inceleme dönemine ait ve izleyen yıla devreden zarar tutarlarının azaltılması sonucunu doğuran vergi inceleme raporunun gereklerinin yerine getirilmesi yolunda tesis edilen işlem, yükümlünün haklarını sınırlaması, daha sonraki dönemde vergilendirilmesini doğrudan etkilemesi ve yürütülmesi zorunlu nitelik taşıması nedeniyle idari davaya konu oluşturacağından, aksi görüşle davanın reddi yönünde verilen ısrar kararı hukuka uygun bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile vergi mahkemesi ısrar kararının bozulmasına, oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar ısrar kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden temyiz isteminin reddi gerektiği oyu ile karara katılmıyoruz.