<CENTER>MALİYE BAKANLIĞI MUKTEZASI

Gelir İdaresi Başkanlığı
</CENTER>


Tarih : 27.06.2007
Sayı : B.07.1.GİB.0.40/4003-57468
Konusu : İşletme sahibinin şahsi kusurundan kaynaklanmayıp, çalışanların görevlerini ifa ettikleri esnada yaptıkları zararlar nedeniyle ödenen ve mukavelename, ilam veya kanun emrine dayanan tazminatların, ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı Hk.
Muktezanın Özeti: İlgide kayıtlı yazınız ekinde alınan ve ........... adına tayin edilen 04.05.2007 tarih ve B.07.4.DEF.0.03.10/GVK.MUK.793/2710 sayılı Özelgede; İliniz ........ Vergi Dairesi Müdürlüğünün 2450038551 vergi numaralı mükellefi ..........’e ait işyerinde çalışan kamyon sürücüsü .........’ın ölümlü trafik kazası yaptığı ve mağdur olan aileye mahkeme kararına istinaden 205.000 YTL. tazminat ödendiği belirtilerek, sözkonusu kazaya ilişkin 13.12.2005 tarihli .......... Asliye Hukuk Mahkemesi Trafik Bilirkişi Raporuna göre, kamyon sürücüsü .....’ın 8/8 kusurlu olduğunun tespit edilmiş olması nedeniyle ödevli tarafından ödenen tazminatın, ticari kazancın tespitinde gider olarak kaydedilemeyeceği belirtilmekte olup, konuya ilişkin olarak aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur.
Bilindiği üzere 193 sayılı Kanunun 40’ıncı maddesinde nelerin gider olarak indirilebileceği 10 bent halinde sayılmış olup, 3’üncü bendinde de işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatların gider olarak yazılabileceği, 41’inci maddesinin 6’ncı bendinde ise her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatların gider olarak kabul edilemeyeceği hüküm altına alınmış bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre; ödenen tazminatın gider yazılabilmesi için işle ilgili olması ve sözleşmeye, ilama ve kanun emrine bağlı bulunması şarttır. İşle ilgili olmayan ve işle ilgili olsa dahi işletme sahibinin şahsi kusuru nedeniyle ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar ise gider olarak yazılamayacaktır. Bununla birlikte teşebbüs sahibinin, Borçlar Kanununun “İstihdam Edenin Kusursuz Sorumluluğu” hükümleri çerçevesinde katlandığı tazminat yükümlülüğü, teşebbüs sahibinin suçundan doğan tazminat olarak kabul edilemez.
Dolayısıyla işletme sahibinin şahsi kusurundan kaynaklanmayıp, çalışanların görevlerini ifa ettikleri esnada yaptıkları zararlar nedeniyle ödenen ve mukavelename, ilam veya kanun emrine dayanan tazminatların, ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabileceği tabiidir. Bu çerçevede, ödevliye ait işyerinde çalışan işçinin, işletmeye dahil araç ile yaptığı trafik kazasında ödevli tarafından mağdur olan aileye ödenen tazminatın gider olarak indirimi mümkün bulunmaktadır.