Ankara, 16 Şubat 2006

Cumhur Sinan ÖZDEMİR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
İş Müfettişi

Şubat 28 gün. Şubat ayında personel maaşları 28 gün üzerinden mi hesaplanır veya 30 gün üzerinden mi hesaplanır? sorusuna her yıl "Şubat" ayında denetim elemanı olarak muhatap oluruz. İşverenler sigorta gün sayısını 30 gün bildirmek zorundadır. Ücret puantajı 28 gün üzerinden yapıldığı zaman prim gün kazanç toplamı SSK tabanının altında kalır ise aradaki fark yasa hükmü gereği işveren tarafından karşılanacaktır.



İş Kanununa[1] göre; Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır. Ücret, kural olarak, Türk parası ile işyerinde veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenir. Ücret yabancı para olarak kararlaştırılmış ise ödeme günündeki rayice göre Türk parası ile ödenebilir. Emre muharrer senetle (bono ile), kuponla veya yurtta geçerli parayı temsil ettiği iddia olunan bir senetle veya diğer herhangi bir şekilde ücret ödemesi yapılamaz. Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. İş sözleşmelerinin sona ermesinde, işçinin ücreti ile sözleşme ve Kanundan doğan para ile ölçülmesi mümkün menfaatlerinin tam olarak ödenmesi zorunludur. Meyhane ve benzeri eğlence yerleri ve perakende mal satan dükkan ve mağazalarda, buralarda çalışanlar hariç, ücret ödemesi yapılamaz. Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.

Sosyal Sigortalar Kanununa[2] göre; Bu Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, 4857 sayılı İş Kanununun 39[3] uncu maddesine göre 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgarî ücrettir; üst sınırı ise günlük asgarî ücretin 6,5 katıdır[4]. Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır. Sigortalının kazancı alt sınırın altında ise, bu kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primlerinin tümünü işveren öder. Aynı zamanda birden fazla işverenin işinde çalışan sigortalıların ücretlerinden kesilen primler, bu madde uyarınca tespit edilen üst sınır üzerinden hesaplanacak miktarı aşarsa, fark, sigortalının müracaatı üzerine hissesi oranında kendisine geri verilir.

İş Kanuna göre ücret, işçiye bir iş karşılığında ve para olarak en geç ayda bir ödenen tutar olarak tarif olunmuş ve uygulamada da ay kavramı 30 gün olarak kabul edilmiştir.

Sosyal Sigortalar Kanunu ise tam ay çalışan sigortalıların bildirim şekline ilişkin düzenleme getirmiştir. 28, 29 gün çalışan işçide, 31 gün çalışan işçide 30 gün üzerinden bildirilecektir. 31 gün çalışan işçinin 31 günlük yevmiyesi 30’a bölünür, bulunan günlük yevmiye 30 ile çarpılır, çıkan meblağ SSK'ya bildirilir.

Aylık ücretin özelliği bir aylık çalışma karşılığı, ücretin toptan kesin karşılığının belirlenmesidir. Aylık ücret için uygulanacağı ayın uzunluğu önemli değildir. Bu bir aylık süre içinde işçinin hasta, izinli veya diğer nedenlerle mazeretli olduğu hallerde dahi aylığı tam olarak ödenir. Aylık ücret ile çalışan işçiye 28, 29 gün çalışsa da 31 gün çalışsa da aynı ücret ödenir.

Aylık ücret dışında zaman esas alınarak farklı ücret sistemleri de uygulanmaktadır. Özellikle küçük işletmelerde en yaygın uygulama bulan haftalık ücrettir. Haftalık ücrette önemli olan bir hafta çalışılmasıdır. Haftalık çalışmanın pazartesi başlayıp pazar günü sona ermesi şart olmayıp, çalışılmaya başlanılan günden itibaren yedi günlük bir süre dikkate alınır. Burada aylık ücrette olduğu gibi tatilleri de içeren kesin bir miktar söz konusu değildir. Ancak kanunda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak, çalışırlarsa ayrıcı her gün için bir günlük ücret alırlar. Haftalık ücret ile çalışan işçiye çalıştığı gün ile orantılı ücret ödeneceğinden 28, 29 gün veya 31 gün çalışması halinde farklı ücret ödenir.

<B style="mso-bidi-font-weight: normal">Sonuç:[/B]

Şubat ayında işverenler sigorta gün sayısını 30 gün bildirmek zorundadır. Ücret puantajı 28 gün üzerinden yapıldığı zaman prim gün kazanç toplamı SSK tabanının altında kalır ise aradaki fark yasa hükmü gereği işveren tarafından karşılanacaktır. Aylık ücretli çalışan işçiye ise aylığı tam olarak ödenecektir.

<DIV style="mso-element: footnote-list">
<HR style="MARGIN-TOP: 0px; MARGIN-BOTTOM: 0px; LINE-HEIGHT: 115%" align=left width="33%" SIZE=1>


<DIV id=ftn1 style="mso-element: footnote">
[1] 4857 sayılı İş Kanunu Madde:32
<DIV id=ftn2 style="mso-element: footnote">
[2] 506 sayılı S.S.K. Madde:78
<DIV id=ftn3 style="mso-element: footnote">
[3] Asgari Ücret:İş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırları en geç iki yılda bir belirlenir. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının tespit edeceği üyelerden birinin başkanlığında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü veya yardımcısı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya yardımcısı, Devlet İstatistik Enstitüsü Ekonomik İstatistikler Dairesi Başkanı veya yardımcısı, Hazine Müsteşarlığı temsilcisi, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığından konu ile ilgili dairenin başkanı veya yetki vereceği bir görevli ile bünyesinde en çok işçiyi bulunduran en üst işçi kuruluşundan değişik işkolları için seçecekleri beş, bünyesinde en çok işvereni bulunduran işveren kuruluşundan değişik işkolları için seçeceği beş temsilciden kurulur. Asgari Ücret Tespit Komisyonu en az on üyesinin katılmasıyla toplanır. Kurul, üye oylarının çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Komisyon kararları kesindir. Kararlar Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer. Komisyonun toplanma ve çalışma şekli, asgari ücretlerin tespiti sırasında uygulanacak esaslar ile başkan, üye ve raportörlere verilecek huzur hakları Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının birlikte hazırlayacakları yönetmelikte belirtilir.Asgari Ücret Tespit Komisyonunun sekretarya hizmetleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yerine getirilir.
<DIV id=ftn4 style="mso-element: footnote">
[4] 5198 sayılı Kanunun 9.maddesiyle değişen fıkra:Yürürlük-01.07.2004