<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%"><T>
<T>
<TR>
<TD width=790 background=images/alt_bar_doku.gif height=0 ="sirket_adi">
<DIV align=left>GENEL HATLARIYLA ENFLASYON MUHASEBESİ </TD>
<TD width=5></TD></TR>
<TR vAlign=top>
<TD colSpan=3 ="ana_cerceve">
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width=600 align=center><T>
<T>
<TR>
<TD>


En basit ve net şekli ile enflasyon fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen artış olarak tanımlanabilmektedir. Söz konusu artışın tüketici, üzerinde yarattığı olumsuz etki açık olmak ile birlikte işletmeler üzerinde pek çok etkisi bulunmaktadır.


İşletmeler dönem içerisinde faaliyetlerini gerçekleştirirler, söz konusu faaliyet sonuçlarını işletme içi ve işletme dışı ilgililere sunmak amacı ile finansal tablolarını oluştururlar ve şayet dönemi kar ile kapattılar ise bu kar üzerinden vergi öderler.


Ülkemizin de uzun yıllardan beri birlikte yaşadığı enflasyonun işletmeler üzerindeki etkilerini kısaca sıralamamız gerekir ise ilk başta aklımıza gelen yersiz ( fiktif ) vergilendirme olacaktır.


İşletmelerin finansal tablolarını düzenleme amacı faaliyet sonuçlarını ilgililere sunmak olmakla birlikte, tablolar sayesinde geleceğe ilişkin kararlar almak, stratejiler geliştirmek ,hedeflerine ulaşmadaki etkinlik derecelerini ölçümlemek ve eksiklerini gidermek, potansiyel yatırımcılara bilgi aktarmak gibi önemli bir anlamı da vardır. Ancak hepimizin bildiği gibi enflasyon nedeni ile işletmelerinin finansal tablolarının hiçbir gerçekliği kalmadığı gibi işletmelerin finansal durumunun ortaya konulmasını da engellemektedir.


İşte bu ve buna benzer durumlardan dolayı uzun süredir enflasyon muhasebesi tartışılmaktadır. Türkiye Muhasebe Standartlarının 2 ve Uluslararası Muhasebe Standartlarının 29 numaralı maddelerinde geçen Enflasyon Muhasebesi , Sermaye Piyasasına Kayıtlı kuruluşlar için 28 Kasım 2001 tarihinde 24597 sayılı resmi gazetede yayımlanan bir tebliğ ile yürürlüğe girmiştir.


Geçtiğimiz günlerde Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu Ve Kurumlar Vergisi Kanununda değişiklik yapılması hakkında bir kanun tasarısı hazırlanmış olup uzun süredir tartışılan gelen Enflasyon Muhasebesi uygulamasına, 1/1/2004 tarihinden itibaren geçilmesi , tasarının 18 Aralık 2003 tarihinde kabul edilmesi ile kesinlik kazanmıştır.


Zaten içinde bulunduğumuz Avrupa Birliği uyum süreci içerisinde de bu şekilde bir kanun hazırlanması için geç bile kalınmıştır.


Enflasyon Muhasebesi Nedir ?


Öncelik ile belirtmemiz gereken şey enflasyon muhasebesi muhasebe kayıtlarında yapılacak bir değişiklik değildir.


Enflasyon muhasebesi en genel hatlarıyla işletme finansal tablolarının


( Bilanço , Gelir Tablosu , Nakit Akım Tablosu, Satışların Maliyeti Tablosu vs..) enflasyon karşısında güncelleştirilmesi, çeşitli endeksler yardımıyla düzeltilmesi mantığına dayanır. Ölçü birimi olarak paranın değerini değil paranın satın alma gücünü dikkate alır.


Enflasyon muhasebesinin amacı; Türk lirası olarak sunulan faaliyet sonuçlarının ve ortaya konulan finansal durumun, dönem sonlarındaki Türk lirasının satın alma gücüne göre endeksler yardımıyla düzeltilmesidir.


Finansal tablolar bu uygulama ile dönem sonlarındaki Türk lirası değerine göre düzeltilecek , en önemlisi ise daha adil bir vergilendirme gerçekleşecektir.


Söz konusu düzeltme işleminde kullanılacak endeksler genel fiyatlar endeksi veya özel fiyatlar endeksi olmak üzere iki şekilde sınıflanabilir. Yurdumuzda genel fiyatlar endeksi TÜFE veya TEFE dir . Özel fiyatlar endeksi ise sektörle guruplar halinde belirlenmektedir. Ancak vergi kanunlarımıza eklenecek bu yeni kanunda kullanılması tasarlanan endeks Devlet İstatistik Enstitüsünce Türkiye geneli için hesaplanan ve ilan edilen Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) olacaktır.


Enflasyon Muhasebesinden Kimler Ne Şekilde Etkilenecek ;


İşletmelerin enflasyondan etkilenme şekli; İşletmelerin Varlık ve Borç bileşenlerine göre değişecektir. Varlık ve Borç bileşenleri nakdi olanlar ve nakdi olmayanlar şeklinde ikiye ayrılmaktadır.


Varlıklar Kaynaklar


* Nakdi Varlıklar * Nakdi Kaynaklar


* Nakdi Olmayan Varlıklar * Nakdi Olmayan Kaynaklar


Nakdi olup olmama niteliği fiyatlar genel seviyesindeki artıştan etkilenmeye göre ifade edilebilir. Örneğin Nakdi Varlıkların, fiyat artışları karşısında nominal değerinde bir değişiklik olmamasına karşın satın alma gücü kaybı sergileyecektir. Nakdi borçlar ise tam tersine olumlu enflasyon karşısında olumlu etki gösterirler. Nakdi olmayan varlık ve kaynakların ise fiyat artışları karşısında nominal değeri değişir ancak satın alma gücü kazanç veya kaybı göstermezler. Örneğin bir masa 1999 yılında 10.000.000 TL sı ise 2003 yılında 50.000.000 TL dır. Masanın nominal değeri yükselir ancak masa fiilen yine sahibinin elindedir. Enflasyon karşısında bir kayıp göstermez.
<UL>
<LI>Enflasyonist ekonomilerde Parasal varlıkları ( Eldeki para, TL cinsinden alacaklar , alınan çekler ..) parasal kaynaklarına ( Krediler, TL cinsinden borçlar , alınan avanslar …) göre yüksek olan işletmeler zararlı çıkmaktadırlar. </LI>[/list]


Bu durum neticesinde enflasyonist ekonomilerde tüm işletmeler borçlu olmak istemektedir.


Yukarıdaki açıklama çoğu kişinin kafasında yer alan “enflasyon muhasebesi gelecek ve az vergi ödenecek” anlayışına da bir açıklama getirmektedir. Tekrar etmek gerekir ise enflasyon karşısındaki kazanç veya kayıp öncelikle işletmenin Varlık, Kaynak bileşenine daha sonra ise bunların Nakdi ve Nakdi olmamasına göre değişecektir. Enflasyondan bir başka etkilenme durumu ise işletmelerin hasılatlarının ve giderlerinin yıl içerisinde yayıldıkları dönemlerdir.


Dikkat çekici bir diğer husus ise Sermaye Piyasası Kurulunun bu konudaki tebliğinde açıklanmaktadır. İşletmeler, dönemi kar ile kapatırlar ise yapacakları kar dağıtımını enflasyon muhasebesi uyarınca düzeltilmiş olan tablolarında oluşan duruma göre, kar önceki finansal tablolarda oluşan kardan düşük ise bu kar üzerinden yapmalılardır.


Bu husus işletme sermayesini korumak amacı ile getirilmiştir.


Bu güne dek tartışılmakta olan ve uygulamaya konulması bir hayli gecikmiş olan enflasyon muhasebesi, işletmelerin gerçekçi olmayan kârlardan doğan vergilendirilmelerinin önüne geçmekle birlikte finansal tablolarının gerçeği yansıtır ve yol gösterir bir hal almasını sağlayacaktır. </TD></TR></T></T></TABLE>www.luca.com.tr</TD></TR></T></T></TABLE>Edited by: sistem73