<CENTER>MALİYE BAKANLIĞI MUKTEZASI

Gelir İdaresi Başkanlığı
</CENTER>


Tarih : 12.03.2007
Sayı : KDV.MUK.B.07.1.GİB.4.34.17.01.01.1759
Konusu : Reklam ve model ajansı ile aralarında ücret ilişkisini doğuran bir hizmet akdi bulunmaksızın çalışan ve vergi mükellefi olmayan manken, fuar hostesi ve oyuncular için düzenlenecek gider pusulasında stopaj oranının ne olacağı ve işgücü tevkifatına girip girmediği ile KDV. açısından durumu Hk.
Muktezanın Özeti: Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesinde; ücretin, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olduğu, 65’inci maddesinde ise, her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu, serbest meslek faaliyetinin, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması gerektiği, 82’nci maddesinde de, arızi olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil edilen hasılatın arızi kazanç olduğu belirtilmiştir.
Yine aynı Kanunun 94/1’inci maddesinde; “hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61’inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) 103’üncü ve 104’üncü maddelere göre, 94/2’nci maddesinde ise, yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden, 18’inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden % 17, (29.12.2006 tarih ve 26391 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2006/11449 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1’inci maddesiyle değişen bent)(01.01.2007 tarihinden geçerli olmak üzere) diğerlerinden de, % 20 oranında vergi tevkifatı yapılacağı” hükmü altına alınmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketiniz tarafından mankenlik, fuar hostesliği ve oyunculuk yapmak üzere çeşitli reklam ve film ajanslarına temin edilen şahısların, söz konusu faaliyetleri kendi nam ve hesaplarına mutad meslek olarak icra etmeleri halinde bu şahıslar, serbest meslek erbabı olacağından elde ettikleri kazançların serbest meslek kazancı, aynı faaliyetlerin arızi olarak yapılması halinde ise, arızi serbest meslek kazancı olarak değerlendirilmesi, faaliyetlerin mutad meslek olarak icra edilmesi halinde icra edenlerin serbest meslek makbuzu, arızi olarak icra edilmesi halinde ise gider pusulası düzenlenmesi, her iki halde de yapılan ödemelerden Gelir Vergisi Kanununun 94/2’nci maddesi gereğince % 20 oranında stopaj yapılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, söz konusu şahıslar ile şirketiniz arasında ücret ilişkisini doğuran hizmet sözleşmesi olması halinde ise şirketiniz tarafından yapılan ödemelerin ücret olarak değerlendirilerek, aynı Kanunun 94/1’inci maddesine göre tevkifat yapılacağı tabiidir.
Öte yandan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1’inci maddesine göre Türkiye’de ticari, sınai, zırai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin Katma Değer Vergisine tabi olacağı, maddenin 2’nci fıkrasında ise bu faaliyetlerin kapsamı, niteliği ve devamlılığının Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 9’uncu maddesinde gerekli görülen hallerde vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutma konusunda Bakanlığımıza yetki verilmiştir.
Konu ile ilgili olarak yayımlanan 1 seri no.lu KDV. Genel Tebliğinde yukarıda belirtilen faaliyetlerden devamlılık arz edenlerin vergiye tabi olacağı arızi faaliyetler çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin ise vergiye tabi tutulmayacağı açıklanmıştır.
96 seri no.lu KDV. Genel Tebliğinin “İşgücü Hizmetlerinde Tevkifat Uygulaması” başlıklı 5.1. bölümünde; 01.12.2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere katma değer vergisi mükelleflerinin alt işverenlerden veya bu konuda faaliyette bulunan diğer işletmelerden temin ettikleri işgücü hizmetine ait katma değer vergisinin % 90’ının tevkifata tabi tutulması ve bunlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi uygun görülmüştür.
Yine, 97 seri no.lu KDV. Genel Tebliğinin “Tevkifat UygulamasınınKapsamı” başlıklı 2.2. bölümünde; Sözü edilen düzenlemenin eleman temini şeklindeki hizmetleri kapsadığı, eleman temini hizmeti dışındaki hizmet ifalarının, bu bölümde düzenlenen tevkifat uygulaması kapsamında değerlendirilmeyeceği, ancak, diğer Genel Tebliğlere göre tevkifat kapsamına alınmış olan hizmet ifalarında, ilgili genel tebliğler uyarınca tevkifat uygulanacağı açıklanmıştır.
Bu durumda, 96 ve 97 seri no.lu KDV. Genel Tebliğlerinde düzenlenen işgücü temin hizmeti, alt işverenlerden temin edilen elemanların, hizmeti alan işletmenin bilfiil sevk ve idaresi altında çalıştırılması halinde tevkifat kapsamına gireceğinden firmanız tarafından mankenlik, fuar hostesliği ve oyunculuk yapmak üzere çeşitli reklam ve film ajanslarına şahıs temini tevkifata tabi olmayacaktır.
Buna göre, firmanız tarafından mankenlik, fuar hostesliği ve oyunculuk yapmak üzere çeşitli reklam ve film ajanslarına temin edilen şahısların, söz konusu faaliyetleri kendi nam ve hesaplarına mutad meslek olarak (aynı yılda ya da birbirini takip eden yıllarda birden fazla yapılması) icra etmeleri halinde serbest meslek faaliyeti kapsamında bu şahıslara yapılan ödemeler KDV.’ne tabi olacak, söz konusu faaliyetin arızi olarak yapılması halinde ise, arızi serbest meslek kazancı KDV.’nin konusuna girmediğinden vergiye tabi olmayacaktır.
Yine, bu kişilerle firmanız arasında bir hizmet sözleşmesi olması ve sanatçıların firmanıza bağlı olarak ücretli durumuna girmek suretiyle hizmet vermeleri halinde tarafınızca kişilere ödenen ücret katma değer vergisine tabi olmayacaktır.
Diğer taraftan, firmanız tarafından mankenlik, fuar hostesliği ve oyunculuk yapmak üzere çeşitli reklam ve film ajanslarına temin edilen vergi mükellefi olmayan kişiler firmanız bordrosunda yer almadığından söz konusu hizmetlerin “iş gücü hizmeti” olarak değerlendirilmesi mümkün olmadığından tevkifatın konusuna girmemektedir.