Danıştay üncü Daire Karar Tarihı: 21.03.2006 <?:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-comfficeffice" /><O:P></O:P>
Esas No : 2005/282 <O:P></O:P>
Karar No : 2006/735 <O:P></O:P>
Konusu : Devletin yatırımcıya verdiği teşviklerin bir taahhOdü niteli~inde olan teş- <O:P></O:P>
vik belgesinin verildiği tarihte, üzerinde hangi teşviklerin ne oranda verildığinin yazılma­sı gerekli olup, 98/10755 sayılı Bakanlar Kurulu Kararındaki dOzenlemelerin yOrOrlOk tarihinden sonra alınan teşvik belgesine uygulanması gerektiği şeklinde yorumianma­sı belgenin veriliş amacına daha uygundüşeceğinden, teşvik belgesine göre yapılan ve devam eden yatırımın, teşvik belgesinin düzenlendiği tarihte yürürlükte olan sözü edilen Bakanl~r Kurulu Kararındaki düzenlemelerden yararlanması gerekeceği Hk. <O:P></O:P>
Davanın Ozeti: Dokuma ve konfeksiyon imalatı yapan davacı şirketin 23. 02.1998 tarih ve 98/10755 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Karara istina­den düzenlenen 01.11.2000 tarih ve 64285 sayılı Yatırım Teşvik Belgesine göre % 100 yatırım indirim hakkına sahip iken, 18.01.2001 tarih ve 2000/1821 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden normal yörelerde yatırım indirimi oranının % 60'a düşürülmesi nedeniyle 2003 yılına ilişkin Kurumlar Vergisi Beyannamesini ih­tirazi kayıtla vermesi üzerine adına tahakkuk ettirilen Kurumlar Vergisine karşı açı­lan davayı; Gelir Vergisi Kanununun Ek 3'üncü maddesinde, Bakanlar Kuruluna yeni oranlar tespit etme yetkisinin verildiği, bu yetkiye dayanılarak tespit edilen ye­ni oranların Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihten itibaren yapılan harcamalara uygulanacağının kurala bağlandığı, davacı şirketin % 100 indirim oranına tabi olan 01.11.2000 tarihli Yatırım Teşvik Belgesi ile yatırımlarına başladığı görülmekte ise de, 18.01.2001 tarihi itibariyle Resmi Gazete'de yayımlanan 2000/1821 sayılı Ba­kanlar Kurulu Kararına göre bu tarihten sonra yapıldığı tartışmasız olan yatırım harcamalarına % 60 indirim oranının uygulanması sonucu tahakkuk eden vergide hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı tarafından 2000/1821 sayılı Bakanlar Kuru­lu Kararının 15'inci maddesi ve 2001/1 seri no.lu Teşvik Uygulama Tebliğinde da­vacı lehine düzenlemeler olduğU iddia edilmekte ise de, Gelir Vergisi Kanununun Ek 3'üncü madde hükmünün açıklığı karşısında, bu düzenlemelerin Kanun hük- <O:P></O:P>
münün önüne geçemeyeceğinin açık olduğu gerekçesiyle reddeden ..... 8. Vergi Mahkemesinin 03.11.2004 gün ve E: 2004/394, K: 2004/1091 sayılı Kararının; ve­rilmiş olan teşvik belgesindeki teşviklerin yatırım süresi boyunca yatırımcı aleyhi­ne değiştirilemeyeceği, müktesep hak olduğu ileri sürülerek bozulması istenmiştir. <O:P></O:P>
Kararın özeti: Yatırım indirimi, bir teşvik aracı olarak 202 sayılı Kanunda Gelir Vergisi Kanununa eklenmiştir. Yatırım indiriminin konusu ve nispeti başlıklı Ek 3'ün­cü maddenin 01.01.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4369 sayılı Kanunla değişik fıkra­sında, yatırım indirimi oranının, yatırım tutarının % 40'1 olduğu, Bakanlar Kurulunun bu oranı kalkınma planı ve yıllık programlarda özel önem taşıdığı belirtilen sektörler­de yapılan yatırımlar için % 100'e 250 milyon ABD Doları karşılığı Türk Lirasını aşan sınai yatırımlarda % 200'e kadar artırmaya veya kanuni orandan az olmamak üzere yeniden tespit etmeye yetkili olduğu, Bakanlar Kurulunca tespit edilen yeni oranların, Bakanlar Kurulu Kararının Resmi ~azete'de yayımlandığı tarihten itibaren yapılan harcamalara uygulanacağı, Yatırım Indiriminin Başlangıcı ve Uygulama Süresi baş­lıklı Ek 4'üncü maddesinde be, yatırım indiriminin uygulanmasına, yatırım teşvik bel­gesinin alındığı tarihte beyanname verme süresi geçmemiş hesap döneminden itiba­ren başlanacağı ve indirimden yararlanılacak miktara ulaşıncaya kadar devam olu­nacağı, yapılan yatırım ha~camalarının ilgili yıl kazancından indirilemeyen kısmının, izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacağı, teşvik belgesiz yatırımların bu mad­dedeki yeniden değerleme hükümlerinden yararlanamayacağı, her yatırım için fay­dalanılacak indirim tutarının, o yatırım içerisinde yer alan indirimden yararlanabilecek aktif kıymetlerin değerleri toplamına, Yatırım Teşvik Belgesinde yer alan indirim ora­nının uygulanması suretiyle hesaplanacağı kurala bağlanmıştır. Bakanlar Kurulunun 25 Mart 1998 tarihli ve 23297 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 98/10755 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları ve Yatırımları Teşvik Fonu Esasları Hakkında Kara­rın Yatırım indirimi başlıklı Tnci maddesinde, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Ek 3'üncü maddesi hükmü uyarınca yatırım indirimi uygulamasi açısından, yatırım teş­vik belge.?i kap'samında gelişmiş yöreler ve normal yörelerde gerçekleştirilecek yatı­rımların Ozel Onem Taşıyan Sektör yatırımı olduğu öngörülmüş, normal yörelerde ve kalkınmada öncelikli yöreler ile 5'inci maddede belirtilen gelişmiş yörelerde yapılacak yatırımlar için yatırım indirimi oranı % 100 olarak belirlenmiştir. 18 Ocak 2001 tarihli ve 24291 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2000/1821 sayılı Kararın 8'inci mad­desinin son fıkrasında, normal yörelerde yapılacak yatırımlar için yatırım indirimi ora­nı % 60 olarak tespit edilmiş olup, 15'inci maddesinde de, daha önceki yıl kararları­na göre teşvik belgesine bağlanan yatırımlarla ilgili uygulamalara, teşvik belgesinin :stinat ettiği Karar ile diğer ilgili kararlarda belirtilen hükümler çerçevesinde devam 0­lunacağı açıklanmıştır. Bu kararın uygulanmasına ilişkin 2001/1 no.lu Tebliğin 55'in­ci maddesinde de aynı açıklamaya yer verilmiştir. <O:P></O:P>
Kuralları yukarıda açıklanan bu düzenlemelere göre, Devletin yatırımcıya verdiği teşviklerin bir taahhüdü niteliğinde olan teşvik belgesinin, verildiği tarih­te, üzerinde hangi teşviklerin, ne oranda verildiğinin yazılması gerekmektedir. Ek 3'üncü maddede yer alan "BakanlarKurulunca tespit edilen yeni oranlar, Bakanlar Kurulu Kararının Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihten itibaren ya­pılan harcamalara uygulanır." şeklindeki ibarenin de, söz konusu Kararın, yü­rürlük tarihinden sonra teşvik belgesi alanlara uygulanması gerektiği şeklinde yorumlanması, belgenin veriliş amacına daha uygun düşmektedir. . <O:P></O:P>
Davacıya, Başbakarilık Hazine Müsteşarlığı Teşvik Uygulama Genel Müdürlüğü'nce verilen <O:P></O:P>
1 Kasım 2000 tarih ve 64285 sayılı Yatırım Teşvik_ Belgesnde yatırım yerinin yatırıma başlama tarihinin 25.08.2000 olduğu, bitirme tarihinin ise 25.08.2003 tarihine kadar uzatıldığı anlaşılmakta olup, davacıya verilen bu Toşvik Belgesine göre yatırımın 2003 yılında da devam eden bir yatırım olması karşısında, bu bel­gede gösterilen ve belgenin düzenlendiği tarihte yürürlükte olan 98/10755 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre normal yörede yapılacak yatırımda uygulanması öngörülen % 100'lük yatırım indirimi nisbetinden yararlandırılması gerekeceğin­den, davacı şirketin 2003 yılı için verdiği Kurumlar Vergisi Beyannamesine ilişkin ihtirazi kaydı kabul edilmeyerek fazladan yapılan tahakkuka karşı açılan davayı reddeden mahkeme kararında hukuka uygunluk görülmemiştir, <O:P></O:P>
Açıklanan nedenlerle terhyiz isteminin kabulüyle vergi mahkemesi kararı­nın boZulmasına oy çokuğuyla karar verildi. <O:P></O:P>
KARŞIOY: Devletin yatırımcılara tanıdığı teşvik, bu konudaki yasal dü­zenlemelerle sınırli taahhüt niteliğindedir. Yatırım indirimi teşviki de, Gelir Vergisi Kanununun Ek 3'üncü maddesinde açıkça düzenlendiği gibi aynı maddede Ba­kanlar Kuruluna tanınanyetki uyarınca indirim oranı tespiti ve Resmi Gazete'de yayımlanmamış olması koşuluyla teşvik belgesinde yazılı miktaria sınırlı bir teşvik­tir. Tüm yatırımcılara bu oranların Bakanlar Kurulunca Yasada tanınan yetki ile de­ğiştirilebileceğini de bilmektedir. <O:P></O:P>
Vergilendirilmesi gereken kazancın bir kısmının vergi dışı bırakılmasını gerektiren 'durumların yoruni yoluyla değiştirilebileceğinin kabulü yasallık il­kesine aykırı olduğundan ve temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, bozul­masiistenen vergi mahkemesi kararının dayandığı hukuksal nedenler ve ge­rekçe karşısında istemin kabulünü gerektirecek durumda bulunmadığından terhyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz. <O:P></O:P>
<O:P></O:P>Edited by: İbrahimK