İstanbul’un taşı toprağı altın


<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%">
<T>
<TR>
<TD =muhabir vAlign=top align=right width="100%">7 Aralık 2005 </TD></TR>
<TR>
<TD =hurtextverdana vAlign=top align=left width="100%"> Şükrü KIZILOT skizilot@yaklasim.com

İstanbul’un taşı toprağı altın

TÜRKİYE’deki şirketlerin yaklaşık üçte biri İstanbul’da faaliyet gösteriyor.


İstanbul’da 2005 yılında beyanname veren 190 bin 181 şirket var. Bunların, 95 bin 926’sı yani yüzde 50’si sıfır matrah (vergiye tabi kazanç) beyan etti ve 1 YTL dahi kurumlar vergisi ödemedi.

Maliye Bakanlığı verilerine göre, İstanbul’da 2004 yılında beyanname veren şirketlerin yüzde 48’i, 2003 yılında beyanname veren şirketlerin ise yüzde 56’sı sıfır matrah beyan ettiler.

100 BİN YTL VE ÜSTÜ

2005 yılında, İstanbul’da 8 bin 939 şirket 100 bin YTL ve üzerinde kazanç beyan etti. Bunların tahakkuk eden kurumlar vergisi, İstanbul’daki kurumlar vergisinin yüzde 93’ünü oluşturuyor.

Olaya Türkiye genelinde baktığımızda, yaklaşık 600 bin kurumlar vergisi mükellefi var. Bunlardan, 12’si kamuya ait olan 20 şirket, toplam kurumlar vergisinin yüzde 52’sini ödemiş.

GELİR VERGİSİ

Gelir vergisi ile ilgili sonuçlar, çok daha ilginç.

İstanbul’da 2005 yılında beyanname veren 356.039 gelir vergisi mükellefinin yüzde 27’sini oluşturan, 96 bin 598 mükellefin 1 YTL dahi gelir beyan etmediği fark ediliyor. Başka bir anlatımla İstanbul’da; bakkal, kasap, manav, konfeksiyoncu, mobilyacı, gözlükçü, kitapçı, kırtasiyeci, yedek parçacı, kuyumcu, ayakkabıcı, müteahhit, kürkçü, lokantacı, bar işletmecisi, diş hekimi, doktor, avukat ve mimar gibi kişilerin içinde bulunduğu 96 bin 598 kişi, 1 YTL dahi para kazanmadan, bir yıl boyunca geçinmişler!..

73 bin 527 gelir vergisi mükellefi de 1-1.000 YTL arasında yıllık kazanç beyan etmiş!..

108.176 mükellef ise 1.000-5.000 YTL arasında yıllık kazanç beyan etmişler.

Görüldüğü gibi, İstanbul’daki 100 gelir vergisi mükellefinin 78’i asgari ücretli kadar dahi gelir elde etmiyor. Hatta önemli kısmı 1 YTL dahi gelir elde etmeden, yaşamını sürdürmenin sırrını bulmuş!..

TAŞI TOPRAĞI ALTIN

İstanbul’daki vergi mükelleflerinin gösterdiği gelire bakınca ‘İstanbul’un taşı toprağı altın’ sözü ve bununla ilgili bir fıkra aklımıza geldi.

‘İstanbul’un taşı toprağı altın’ sözünü duyan, saf bir Anadolu çocuğu, zengin olma hayaliyle, otobüse atlayıp, İstanbul’a gitmiş.

İlk gün, deniz kenarında yürürken, yolda parlayan bir şey görüp dikkatle bakmış. O da ne!.. Bir altın. Eğilip almış ve ‘İstanbul’un taşı toprağı altın diyorlardı demek ki gerçekmiş’ diye sevinmiş. Sonra, durmuş ve ani bir kararla, elindeki altını denize fırlatıp ‘Dur bakalım, daha ilk günden çalışmaya başlamayalım’ demiş.

Yukarıdaki verilere bakıp, İstanbul’da ki 356 bin 039 gelir vergisi mükellefinin, 96 bin 598’inin 1 YTL dahi kazanmadan, 73 bin 527’sinin de yılda 1-1.000 YTL gelir elde ederek yaşantılarını sürdürdüğünü görünce, ‘Demek ki İstanbul’un taşı toprağı altınmış ki bu insanlar yaşayabiliyorlar’ diye düşünmemek elde değil.

Bu tablonun değişip değişmeyeceğini, İstanbul Vergi Dairesi Başkanı Mehmet Akif Ulusoy’a sorduk. O da ‘Çok önemli çalışmalar yaptıklarını, yakında İstanbul’da vergi kayıp ve kaçağını izlemeye yönelik etkin bir denetim başlayacağını ve hiç kimsenin kayıtdışı kalmayı ve gelirini gizlemeyi göze alamayacağını’ belirtti.

Bakalım, önümüzdeki yıl yukarıdaki tabloyu ve İstanbul’daki gelişmeleri yine ele alacağız.</TD></TR></T></TABLE>