Borsa kazancının vergisi yine değişti


<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%">
<T>
<TR>
<TD =muhabir vAlign=top align=right width="100%">8 Aralık 2005 </TD></TR>
<TR>
<TD =hurtextverdana vAlign=top align=left width="100%"> Şükrü KIZILOT skizilot@yaklasim.com

Borsa kazancının vergisi yine değişti

BUGÜNLERDE, rekor üstüne rekorlar kıran borsa, çok kişinin ilgi odağı oldu.


Borsa olayında, kazanç elde edilince, bir de vergi var. Son yıllarda, borsa kazançlarının vergisi, arka arkaya o kadar çok değişti ki herhalde izlemekten başınız dönmüştür.

Bugünlerde Resmi Gazete’de yayınlanması beklenen 5433 sayılı yasa ile bir değişiklik daha yapıldı. Yakında, 2006 yılı gelir vergisi tarifesi ve diğer düzenlemeler açıklandığında, yine bazı değişiklikler olacak.

Her değişiklikte, ‘Son durum ne?’ diye yazıyoruz, Hürriyet okurları da bu yazıları hem okuyup hem de kesip saklayarak, olayı izlemeye çalışıyorlar.

SON DURUM NE?

Gerçek kişilerin elde ettiği, borsa kazançlarının vergilendirilmesinde, 2006 ve izleyen yıllara ilişkin vergilendirme, aşağıdaki gibi olacak (Bkz.GVK Geçici Md. 67).

1) 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren edinilen hisse senetlerinin;

a- Elden çıkartılmasından sağlanan kazanç, tutarı ne olursa olsun, yıllık beyanname ile beyan edilmeyecek.

b- Bir yıl içinde elden çıkartılan hisse senetlerinden sağlanan kazanç, yüzde 15 oranında stopaja (vergi kesintisine) tabi olacak (Bu süre daha önce iki yıldı). Bu uygulamada, borsa ve aracı kurumlar, alım-satımına aracılık ettikleri hisse senetlerinin, alım-satım farkından yüzde 15 oranında, vergi kesintisi yapacaklar.

c- Alım satım kazancının belirlenmesinde, ‘ilk giren ilk çıkar’yöntemi esas olacak. Ağırlıklı ortalama yöntemi, yalnızca gün içindeki alım satımlara uygulanacak.

d- Bir yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetlerinin, elden çıkartılmasından sağlanan kazançlar, stopaja tabi olmayacak ve beyan da edilmeyecek.

e- Hisse senetlerinin elden çıkartılmasından doğan zararlar, takvim yılı (yani 31 Aralık tarihi) aşmayacak şekilde, izleyen dönemlerin kazancından mahsup edilecek ve kalan tutar üzerinden stopaj yapılacak.

f- İsteyen mükellefler, borsa kazançları nedeniyle, gelir vergisi beyannamesi verebilecekler. Bu beyannamede, son döneme ait zararı bildirme olanağı doğacak. Zarar mahsup edildikten sonra kalan tutar (matrah) üzerinden yüzde 15 gelir vergisi hesaplanacak. Fazla kesilen vergi de iade edilecek.

2) 1 Ocak 2006 Tarihinden Önce Edinilen Hisse Senetlerinin;

a- Edinme tarihinden itibaren üç ay geçtikten sonra elden çıkartılması halinde, bundan doğan kazanç, tutarı ne olursa olsun, stopaja ve beyana tabi olmayacak.

b- Edinme tarihinden itibarenüç ay içinde elden çıkartılması halinde, bundan sağlanan kazanç 1-15 Mart 2007 tarihinde, yıllık gelir vergisi beyannamesi verilip, vergi ödenecek.

DİĞER HİSSE SENETLERİ

Borsa dışındaki hisse senetlerinin, gerçek kişilerce elden çıkartılması durumunda;

a- Edinme tarihinden itibaren ikiyıl içinde elden çıkartılan hisse senetlerinden sağlanan kazançlar, gelir vergisine tabi olacak ve yıllık beyanname ile beyan edilecek.

b- Bu hisse senetlerinin satışından doğan kazanç,stopaja tabi olmayacak.

c- İki yıl geçtikten sonra elden çıkartılan hisse senetlerininkazancı, yine stopaja tabi olmayacak ve tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek.

Hisse senedi bastırmayan anonim şirketlerde, satış kaç yıl geçtikten sonra yapılırsa yapılsın elde edilen kazanç beyana tabi olacak. Bu durumdaki şirketler ‘geçici ilmuhaber’çıkartarak, hisse senetlerinde olduğu gibi iki yıllık süreden yararlanabilirler.
<TABLE>
<T>
<TR>
<TD height=10></TD></TR></T></TABLE></TD></TR></T></TABLE>