<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%">
<T>
<TR>
<TD =muhabir vAlign=top align=right width="100%">6 Aralık 2005 </TD></TR>
<TR>
<TD =hurtextverdana vAlign=top align=left width="100%"> Şükrü KIZILOT skizilot@yaklasim.com

Şirketlerin vergisini halk mı ödeyecek

KURUMLAR vergisi oranının, 2006 yılından itibaren, yüzde 30’dan yüzde 20’ye indirilecek olmasını olumlu buluyoruz. Gelir vergisi oranının 5 puan indirilecek olması da sevindirici bir gelişme.

Bu düzenlemeler nedeniyle, hükümeti kutlamak gerekir.

Ancak, oran indirimi sonrası yapılan bazı açıklamalar, kafaları karıştırdı.

Özellikle, ‘oran indirimi ile ortaya çıkabilecek 4 milyar YTL (4 katrilyon lira) gelir kaybının faturasını halk mı ödeyecek?’ sorusu kafaları karıştırıyor.

ÜCRETLİLER VE YATIRIMLAR

Gelir vergisinde, ücretliler için oran indirimi yapılmaması, doğru olmadı.

Oran indiriminin, yatırımları hızlandıracağı ve yabancı yatırımcıları Türkiye’ye çekeceği iddiası da doğru değil. Nedenine gelince; yatırım yapanlar ‘yatırım indirimi’ nedeniyle 5-10 yıl hiç vergi ödemiyorlardı. Oran indirimi ile birlikte, yatırım indirimi de kaldırılınca, yatırımcı hemen vergi ödeyecek. Yatırım yapmanın, vergi cazibesi ortadan kalkacak.

GELİR KAYBI

Kurumlar vergisi oranının yüzde 30’dan 20’ye indirilmesi olayında ‘2006 yılı bütçesi hazırlanırken, bu indirim gözönüne alındı’ şeklindeki açıklama, pek inandırıcı değil.

İsterseniz, olayı ilkokul beşinci sınıf matematik bilgisiyle, değerlendirelim.

1- 2006 yılı bütçe tasarısı, 17 Ekim 2005 tarihinde Meclis’e teslim edildi.

2- 2006 yılı bütçe gerekçesinde, kurumlar vergisinde oran indirimi yapılacağı açıklaması yer almıyordu.

3- Bütçe tasarısına göre 2006 yılı gelir ve kurumlar vergileri, 2005 yılı ile kıyaslamalı olarak, tabloda gösterilmiştir.

Tablodan da fark edileceği gibi, kurumlar vergisi gelirinde, 2005 yılına kıyasla yüzde 12,9 artış öngörülüyor. Oysa, kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı 30’dan 20’ye indirilince, 2006 yılı vergi tahsilatında artış değil azalma öngörülmesi gerekirdi.

Bu nedenle, 2006 yılı bütçe tasarısında öngörülen kurumlar vergisi tahsilatının, tutturulamayacağı ve yaklaşık 3-4 milyar YTL sapma olacağı anlaşılıyor.

Gelir Vergisi :

Gelir vergisi tahsilatında, 2005 yılına kıyasla yüzde 8,7 artış öngörülüyor.

Oysa, beyannameli mükelleflerin, geçici vergi oranı 5 puan indiriliyor. Oran indirimleri nedeniyle, Yıllara yaygın inşaat işi yapanlarda yüzde 5 stopajın, serbest meslek ve kira ödemelerindeki yüzde 22 stopajın, aşağı çekilmesi gerekiyor. Banka mevduat faizi, repo ve döviz tevdiat hesabı faiz gelirlerindeki stopaj oranı sırasıyla 18, 22 ve 24’den 15’e indirildi. Bu indirimlerden dolayı da bir gelir kaybı sözkonusu. Gerçi Hazine Bonosu ve Devlet tahviline yüzde 15 stopaj getirildi ama bu stopaj 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ihraç edilen HB ve DT’leri kapsayacağı için, 2006 yılının özellikle ilk yarısında, bir tahsilat gözükmüyor. Aksine, vergi geliri azalması gözüküyor.

2006 yılı gelir vergisi ve kurumlar vergisi gelir hedefleri, oran indirimi açıklamasından, 1,5 ay önce açıklandı. Kurumlar vergisinin yüzde 52’sini 20 şirket ödüyor. 2006 öncesi yatırım indirimi de devam edeceği için, oran indirimi nedeniyle, 2006’da ciddi bir gelir azalması olacak.

Ortaya çıkacak gelir azalmasını telafi etmek amacıyla, bazı dolaylı vergileri artırma ve zam yapma yoluna gidilmesi halinde, ‘şirketlere yapılan vergi indirimini, halk mı karşılayacak?’ tartışması başlayabilir. Bu da ‘Fakirden al zengine ver’ olur!..
<TABLE>
<T>
<TR>
<TD height=10></TD></TR></T></TABLE></TD></TR></T></TABLE>