<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" align=left>
<T>
<TR>
<TD align=left width="100%" height=14></TD></TR>
<TR>
<TD vAlign=top align=left width="100%">
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%" align=left bgColor=#ffffff>
<T>
<TR>
<TD =hurtextverdana vAlign=top align=left width="100%">
<TABLE cellSpacing=0 cellPadding=0 width="100%">
<T>
<TR>
<TD =muhabir vAlign=top align=right width="100%">23 Kasım 2005 </TD></TR>
<TR>
<TD =hurtextverdana vAlign=top align=left width="100%"> Şükrü KIZILOT skizilot@yaklasim.com

AB yolunda bağcılık ve şarapçılık

TARİHİ bin yıl öncesine dayanan şarap tüketimi, son yıllarda dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de hızla artıyor.


Dünyada bağ arazisi yönünden dördüncü, yaş üzüm üretimi yönünden de beşinci sırada yeralan Türkiye, üretiminin çok az bir bölümünü bu sektörde değerlendiriyor. Başbakan Yardımcısı Doç. Dr. Abdüllatif Şener’in, dünkü Hürriyet’te yer alan açıklamasında da belirtildiği gibi, İspanya, Portekiz ve İtalya’da üretilen şarapların yüzde 90’ı şaraba dönüşürken, Türkiye’de bu oran yüzde 2’de kalıyor...

TÜRKİYE VE AB’DE VERGİLER

Geçtiğimiz perşembe günü İstanbul’da Wine-S 2005 Şarap ve Alkollü İçkiler İhtisas Fuarı’nda düzenlenen ‘Şarap ve Alkollü İçkilerde ÖTV ve Vergilendirme’ konulu panel vardı. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde, Gelir İdaresi Başkan Vekili Osman Arıoğlu, önemli açıklamalar yaptı. Panele Gelir İdaresi Daire Başkanı Murat Sezgin ve sektörün önde gelen isimleri de konuşmacı olarak katıldılar.

Sektör temsilcilerinin, en çok şikayetçi oldukları konu, vergilerin yüksekliği ile ilgiliydi. AB üyesi ülkelerle kıyaslandığında, şu sonuçlar ortaya çıktı.

- 12 AB ülkesi, şarap üretiminden ÖTV almıyor.

- İki AB ülkesi (Fransa ve Macaristan) ise, 1 litre şaraptan sadece üç cent (5 Yeni Kuruş) tutarında ÖTV alıyor.

- Türkiye’de şaraptan alınan ÖTV, AB ülkeleri ortalamasının, yüzde 400’ü civarında...

- Türkiye’nin şarap ihracatı 4 milyon dolar. Dünyadaki şarap ihracatının 150 milyar dolar olduğunu gözönüne aldığımızda, Türkiye’nin ihracatı, ‘okyanusta bir damla’ gibi... Geçen hafta Zurih’te yapılan 100’ün üzerinde firmanın katıldığı, şarap fuarını ziyaret edip dolaştım. Bu arada, merak edip araştırdım, fuara katılan bir tek Türk firması yoktu.

KAYITDIŞI ÇOK YÜKSEK

Başbakan Yardımcısı Şener’in, dünkü açıklamasında okudunuz, 1904’te 340 milyon litre şarap üreten Türkiye, bugün 90 milyon litre şarap üretiyor. Şarap üretiminde çok düşük seviyedeyiz. Şener’in açıklamasına göre, üretimin üçte ikisi kayıtdışı.

Bazı bakkallarda 2 YTL ya da 2.5 YTL’ye şarap satıldığını görüyoruz. Şaraptaki asgari vergi yaklaşık 3 YTL olduğuna göre, bu nasıl oluyor? Daha önce Hürriyet’te yazdığımız gibi bunların ‘üste para vererek’ 2 YTL’ye ya da 2.5 YTL’ye şarap satmaları gerekiyor.

Nasıl satıldığı belli. Şarap üretimi ve satışı kayıtdışı olunca, vergi de olmuyor ve 2-3 YTL’ye, şarap satılabiliyor.

İşin doğrusu, alkollü içkilerde, vergileri indirme yoluna gidip, Başbakan’ın deyimiyle ‘sürümden kazanmak’ daha avantajlı.

YENİ VERGİ YOK

Sektördeki kayıtdışılık, yalnızca vergi kaybı değil, haksız rekabete de neden oluyor. Maliye’nin, bu konuda bazı ciddi önemler aldığını ve denetimler başlatacağını belirten Arıoğlu, ‘2006 yılında şarap ve diğer alkollü içkilerde oransal bir vergi artışı olmayacağını’ açıkladı.

Kendisine, ‘Oransal vergi artışı yok dediniz. Alkollü içkilerde bir de maktu vergiler var. Maktu vergi artışı ne olacak?’ diye sorduğumda, bu anlamda da vergi artışı olmayacağını belirtti. Şarapçılık ve bağcılık, müşterek yürütülmesi gereken bir alan. Kayıtdışının önlenmesine paralel olarak, vergilerin indirilmesinin, Türkiye ekonomisine ve sektöre ciddi katkısının olacağı kuşkusuz...
<TABLE>
<T>
<TR>
<TD height=10></TD></TR></T></TABLE></TD></TR></T></TABLE></TD></TR></T></TABLE></TD></TR></T></TABLE>