<H1 style="BACKGROUND: red; MARGIN: 0cm 0cm 0pt">DANIŞTAY DOKUZUNCU DAİRE<?:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-comfficeffice" /></H1>

Tarih : 29.03.2000
Esas No : 1999/2673
Karar No : 2000/1006


YAPILAN FİİLİ VE KAYDİ ENVANTER SONUCUNA GÖRE KAYIT DIŞI HASILAT TESPİTİ


Akaryakıt ticareti ile uğraşan şirketin işyerinde yapılan fiili ve kaydi envanter sonucunda bir kısım hasılatın kayıt ve beyan dışı bırakıldığının tespiti üzere düzenlenen rapora dayanılarak yapılan tarhiyatla ilgili olarak, yükümlü şirketin defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması, her emtia için litre cinsinden emtia dengesinin kurulması, Petrol Ofisi Anonim Şirketince saptanan fire oranlarının uygulanması suretiyle belgesiz alış ve satış bulunup bulunmadığının saptanması, belgesiz satış yapıldığının tespiti halinde emtia cinslerine göre ilgili yıl ortalama satış fiyatları uygulanarak kayıt dışı hasılatın hesaplanması, uygulanmada akaryakıt satışlarında benzin faturası yerine motorin faturası kesildiğinin bilinmesi karşısında satış faturaları düzenlenirken akaryakıt cinslerinde karşılık yapılmış olabileceği ve bunların birbirinden mahsubunun yapılması gerekir.

<B style="mso-bidi-font-weight: normal">İstemin Özeti :[/B] Akaryakıt ticareti ile uğraşan yükümlü şirketin işyerinde yapılan fiili envanter sonuçlarının kaydi envanter ile karşılaştırılması sonucunda bir kısım hasılatın kayıt ve beyan dışı bırakıldığının tespiti üzerine düzenlenen inceleme raporuna dayanılarak 1997 Kasım dönemi için tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen ağır kusur ve özel usulsüzlük cezalarının terkini istemiyle açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin işyerinde 09.12.1998 tarihinde yapılan fiili envanter sonuçlarının 14.07.1997-09.12.1997 tarihleri arasındaki kayıtlarıyla karşılaştırılması sonucunda motorinde belgesiz alış, normal ve süper benzinde ise belgesiz satış yapıldığının tespit edildiği, davacı şirket yetkilisince bu farkın benzin yerine motorin faturası kesilmesinden kaynaklandığı motorindeki alış fazlası ile benzindeki satış fazlasının karşılaştırılması halinde arada çok az bir farkın kaldığının görüleceği, bunun da fire oranları dahilinde bulunduğu şeklindeki izahı karşısında inceleme elemanınca; tesit edilen belgesiz satış miktarına binde 10 oranında fire uygulandığı, farkın normal ve süper benzin ile motorin satış fiyatları arasındaki fiyat farkı ile değerlendirilmesi suretiyle kayıt dışı kalan hasılatın hesaplandığı ve 55.895.00.- lira olan iskontonun düşülmesi sonucu 15.892.382.000 liranın matrah farkı olarak tespit edildiği yolunda düzenlenen inceleme raporuna dayanılarak cezalı tarhiyat yapıldığının anlaşıldığı, Mahkemece (...) Ticaret ve Sanayi Odasından fire oranlarının sorulduğu; verilen cevapta benzinde binde 10-20 arasında fire olabileceği bildirildiğinden, Mahkemece fire oranı binde 15 kabul edilerek belgesiz satış hasılatının yeniden hesaplandığı, buna göre matrah farkının 4.911.196.374 lira olduğu ve bu meblağ üzerinden tarhiyat yapılması gerektiği, öte yandan olayın özelliği ve matrah farkının defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucu tespit edilmesi nedeniyle ağır kusur cezasına çevrilmesinin uygun olduğu, özel usulsüzlük cezasına gelince; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353/.maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilebilmesi için madde metninde sayılan belgelerin verilmediği ve alınmadığı fiilinin kesin olarak tespitinin gerektiği, olayda fatura alınmadığı ve verilmediği yolunda somut bir tespit yapılmadığından kesilen usulsüzlük cezasında isabet görülmediği gerekçesiyle kısmen kabul ederek tarhiyatı 4.911.196.374 lira matrah farkına göre tadil eden, ağır kusur cezasını kusur cezasına çeviren, özel usulsüzlük cezasını terkin eden Vergi Mahkemesi kararının; inceleme raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatın ve kesilen cezaların aynen onaması gerektiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Karar : İstem, akaryakıt ticareti ile uğraşan yükümlü şirketin işyerinde fiil ve kaydi envanter sonucunda bir kısım hasılatın kayıt ve beyan dışı bırakıldığının tespiti üzerine düzenlenen rapora dayanılarak 1997 Kasım dönemi için tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen ağır kusur ve özel usulsüzlük cezalarının terkini istemiyle açılan davayı kısmen kabul ederek katma değer vergisini tadilen onayan, ağır kusur cezasını kusur cezasına çeviren, özel usulsüzlük cezasını da terkin eden Vergi Mahkemesi kararının Vergi Dairesi Müdürlüğünce bozulmasına ilişkin bulunmaktadır.

Benzer olaylarda Dairemizce; yükümlü şirketin defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, her emtia için litre cinsinden emtia dengesinin kurulmasına, Petrol Ofisi Anonim Şirketince saptanan fire oranlarının uygulanması suretiyle belgesiz alış ve satış bulunup bulunmadığının saptanmasına, belgesiz satış yapıldığının tespti halinde emtia cinslerine göre 1997 yılı ortalama satış fiyatları uygulanarak kayıtdışı hasılatın hesaplanmasına, uygulamada akaryakıt satışlarında benzin faturası yerine motorin faturası kesildiğinin bilinmesi karşısında satış faturaları düzenlenirken akaryakıt cinslerinde karışıklık yapılmış olabileceği ve bunlarım birbirinden mahsubunun yapılması gerektiğinin göz önüne alınmasına karar verilmektedir.

Olayda Vergi Mahkemesince, inceleme elamanınca tespit edilen faturasız satış miktarına (...) Ticaret ve Sanayi Odasından alına bilgiye göre ortalama binde 15 oranında fire uygulanması ve benzin ile motorin fiyatları arasındaki fark ile değerlendirilmesi suretiyle belgesiz satış hasılatının hesaplanması yerinde görülmemekle birlikte yükümlü şirket tarafından temyize gelinmediğinden ve temyiz eden aleyhine karar verilemeyeceğinden mahkeme kararı sonucu itibariyle yerinde bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına ilişkin temyiz isteminin reddine oybirliği ile karar verildi.