Danıştay Onbirinci Daire
Karar Tarihi : 10.03.2006
Esas No : 2003/4284
Karar No : 2006/1102
Konusu : Tıp fakültesinde hemşire olarak görev yapmakta iken, geçici olarak Devlet Hastanesinde görevlendirilen davacının, görevlendirildiği hastanenin döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemelerden yararlandırılması gerektiği Hk.
Davanın Özeti: ..... Üniversitesi Tıp Fakültesinde hemşire olarak görev yapmakta iken geçici olarak .... Devlet Hastanesinde görevlendirilen davacının döner sermaye ek ödemesinden yararlandırılması için yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ve yoksun kaldığı döner sermaye ek ödemesi tutarının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açtığı davada, ..... 2. İdare Mahkemesinin 29.5.2003 gün ve E: 2002/1674, K: 2003/734 sayılı Kararıyla; Sağlık Bakanlığı personeline döner sermaye katkı payı ödemelerinin 209 sayılı Yasa ile bu Yasa uyarınca çıkarılan yönerge hükümlerine göre yapıldığı, 209 sayılı Yasada Bakanlık personeline yapılacak ek ödemelerin düzenlendiği ve ilgili yönergede de, kadrosu Bakanlığa ait olmayan ve başka kurumdan geçici görevlendirilen personelin ek ödemeden faydalanamayacağı kurala bağlandığı, bu durumda kadrosu Tıp Fakültesinde bulunup Bakanlık personeli olmayan davacının döner sermaye ek ödemesinden yararlandırılması için yaptığı başvurunun reddi yolunda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı vekili tarafından, elde edilmesine katkı sağladığı döner sermaye gelirinden yararlandırılmamasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek mahkeme kararının bozulması istenilmektedir.
Kararın Özeti: Dava, ..... Üniversitesi Tıp Fakültesinde hemşire olarak görev yapmakta iken geçici olarak .... Devlet Hastanesinde görevlendirilen davacı tarafından, döner sermaye ek ödemesinden yararlandırılması için yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ve yoksun kaldığı döner sermaye ek ödemesi tutarının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.
209 sayılı Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’na Bağlı Sağlık Kurumları İle Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanunun 5’inci maddesinde, “Döner sermaye işlerini tedvirle görevli teşkilatın çeşitli personeline ait kadrolar Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı tarafından müştereken tesbit olunur. Bu kadrolar tayin edilecek elemanların her türlü istihkakı ve giderleri döner sermayeden ödenir.
İşin icabettirdiği mütehassıs tabip ve sair elemanların müessesede bulunmaması halinde, münferit vakalara münhasır olmak üzere müessese amirleri hariçten lüzumlu elemanları celbedebilirler. Bu elemanlara hizmetlerinin önemi ve çalışma sürelerine göre Bakanlıkça tesbit edilecek tarife dairesinde ücret verilebilir. Zaruri yol masrafları ayrıca ödenir.
(Ek: 27.6.1989-KHK.-375/27 md.; Değişik: 11.1.2001-4618/1 md.) Personelin katkısıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinden; o birimde görevli yardımcı hizmetler ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına dahil personele bunların bir yılda alacakları aylık, (ek gösterge dahil) yan ödeme ve her türlü tazminat (makam ve temsil tazminatı hariç) tutarının % 80’ini, diğer personele ise % 100’ünü aşmamak üzere ek ödeme yapılabilir....” kuralına yer verilmiştir.
1.8.2002 tarihinde yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Döner Sermayeli Kurum ve Kuruluşlarda Görevli Personele Döner Sermayeden Yapılacak Ek Ödeme Hakkında Yönergenin 4’üncü maddesinin (h) bendinin 1’inci fıkrasında ise, döner sermayeli kurum ve kuruluşlarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olmayan personel ile başka kurumdan görevlendirilen ve kadrosu Bakanlığa ait olmayan personelin ek ödemeden faydalanamayacağı kuralı yer almıştır.
Yasaların uygulanmasını göstermek için çıkartılan tüzük, yönetmelik ve talimatların dayalı oldukları yasalara aykırı düzenlemeler taşıyamayacağı İdare Hukuku ilkelerinden olup düzenleyici işlemin dayanağı olan üst norm kuralına aykırı olması durumunda, bu düzenleme iptal edilmemiş ya da iptali istenilmemiş olsa bile bu düzenlemeye dayalı olarak tesis edilen bireysel işlemlerin hukuka uygunluk denetiminin yapılabileceği tabiidir.
209 sayılı Yasanın yukarıda anılan 5’inci maddesinde, personelin katkısıyla elde edilen döner sermaye gelirlerden yapılacak ek ödemeler konusunda “birimde görevli personel” olması yeterli görülmüş, anılan personelin kadrosunun ait olduğu kurum açısından herhangi bir ayrıma yer verilmemiştir.
Dolayısıyla idarece bir üst norm olan Yasa hükmü gözetilmeksizin, Yasada öngörülmeyen bir sınırlamanın bir alt norm kuralı olan Yönerge ile getirilmesinde ve aynı birimde görevli personel arasında ayrım yapılarak kadrosu Bakanlığa ait olmayan personelin ek ödemeden faydalandırılmaması sonucunu doğuran düzenlemeye dayalı olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmayıp bu işlemin iptali istemiyle açılan davayı reddeden idare mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir.
Davacının bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı mali haklarının ise idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte tazmin edilmesi gereği Anayasanın 125’inci maddesinden kaynaklanan bir zorunluluktur.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile idare mahkemesi kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, oybirliğiyle karar verildi.