Şükrü KIZILOT skizilot@yaklasim.com

Vergi kaçırana gün doğdu

BUGÜNLERDE, vergi kaçıranlara uygulanan cezanın iptali ile ilgili şok yaşanıyor. Anayasa Mahkemesi’nin vergi kaybı ve kaçakçılığı nedeniyle kesilen ‘vergi ziyaı’ cezasını, yasa maddesindeki teknik hatalar nedeniyle iptal etmesi, ilginç gelişmelere sahne oluyor.


20 Nisan 2006’dan itibaren, 2001-2005 yıllarına ait defterler incelendiğinde, vergi cezası kesilemeyecek. Önce kesilenlerin durumu da yargı kararına bağlı!..

DAVA AÇMALAR HIZLANDI

Vergi incelemesi sonucu, kendilerine ‘vergi ziyaı’ ya da ‘vergi kaçakçılığı’ cezası kesilen mükellefler de 27 Ekim Perşembe günkü yazımızda özetine yer verdiğimiz Anayasa Mahkemesi kararından yararlanıp cezadan kurtulabilmek için, vergi mahkemesinde dava açma yoluna gidiyorlar.

Anayasa Mahkemesi’nin cezayı iptal eden kararı, 20 Ekim 2005 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı.

Anayasa Mahkemesi, iptal gerekçesi olarak ‘cezaya esas alınacak gecikme faizi oranının, Bakanlar Kurulu tarafından değişik tarihlerde ve farklı oranlarda belirlenmesini ve dolayısıyla cezanın belirsizliğini’ esas aldı (Anayasa Mahkemesi’nin 6 Ocak 2005 tarih ve E.2001/3, K.2005/4 sayılı kararı).

Bu kararın gösterdiği bir önemli sonuç da yıllardır bu cezaya muhatap olanların, Anayasa’ya aykırı bir cezaya maruz kalmış olmalarıdır.

Ancak, cezayı ödeyenlere iade sözkonusu değil.

20 Nisan 2006’dan itibaren verilecek vergi mahkemesi kararlarında ya da Bölge İdare Mahkemesi veya Danıştay Kararları’nda, Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilen;

- Vergi ziyaı cezası ya da

- Vergi kaçakçılığı para cezasının,

mükellefin, haklı olup olmadığına bakılmaksızın kaldırılması sözkonusu.

Bu aşamada, mevcut davaların 20 Nisan 2006 tarihine kadar bekletilmesi yoluna da gidilebilir.

Böyle olunca, mükellefler ‘uzlaşma’ yolu ile vergi ve cezayı indirimli ödemek yerine ‘Nasıl olsa vergi cezasının tamamı kalkıyor. Dava açıp, vergiyi de kaldırtma, en azından bir kısmını kaldırtma şansını deneme’ gibi bir yol izliyorlar.

Bu arada, iptal edilen vergi ziyaı cezasının ve bu cezanın üç katı olarak hesaplanan, kaçakçılık para cezasının yerine, bir yasa değişikliği ile başka bir vergi cezası getirilse bile bu ceza ‘yasaların geriye yürümezliği ilkesi’ gereği, geriye dönük uygulanamayacak.

Başka bir anlatımla Anayasa’nın 38. maddesindeki ‘Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz’ hükmü gereği, yeni yasa, çıktıktan sonraki dönemler için geçerli olacak.

Türk vergi hukukunda ilk kez yaşanan olay

OLAYIN bir başka boyutu da şu anda yapılmakta olan ya da ileride yapılacak olan vergi incelemeleri ile ilgili...

İptal edilen, vergi ziyaı cezası 1999-2005 döneminde uygulanan bir ceza idi...

6 Ocak 2005 tarihli Anayasa Mahkemesi kararının yürürlüğe gireceği 20 Nisan 2006 tarihi itibariyle, vergi ziyaı cezası ortadan kalkıyor.

Böyle olunca, yapılacak olan vergi incelemeleri sonucu kesilecek olan vergi ziyaı cezalarının da yasal dayanağı ortadan kalkmış olacak.

Türk vergi hukukunda, ilk kez böyle bir olay yaşanıyor.

Faturasız ya da fişsiz mal satanlara, gelirini düşük gösterenlere, gerçeğin üzerinde masraf gösterenlere, kesilen ‘vergi ziyaı’ cezası ve hayali ihracatçılara, naylon fatura düzenleyenlere ya da kullananlara ve kesilen vergi ziyaı cezasının 3 katı olan ‘kaçakçılık cezası’ iptal edildi.

İptal ile birlikte;

- Yargı aşamasında bulunan uyuşmazlıklarda durum farklı.

Anayasa Mahkemesi iptal kararının yürürlüğe gireceği 20 Nisan 2006 tarihi itibariyle, bu cezaların Anayasa’ya aykırı olduğu kesinleşeceği için, cezaların yargı aşamasında ortadan kalkması gündeme gelecek.

- İnceleme aşamasında bulunanlarda da 2001-2005 dönemi için; 20 Nisan 2006 tarihinden itibaren, vergi ziyaı cezası raporu düzenlenemeyecek, vergi dairesi de bu tarih itibariyle ceza kesemeyecek.

2005 yılı ne olacak

BU arada yaşanan bir başka ciddi sorun da 2005 yılı gelirleriyle ilgili.

2005 yılına ilişkin gelirlerin; şahıslarca 2006 yılı Mart ayında, kurumlar vergisi mükellefi olan şirketlerce Nisan ayında beyan edilecek olması ve 20 Nisan 2006’dan itibaren, vergi ziyaı cezaları ve buna bağlı kaçakçılık cezasının ortadan kalkacak olması, büyük vergi kayıplarına neden olabilecek.

İyi niyetli olmayan mükelleflerin, ‘Nasıl olsa ceza kesilmeyecek’ düşüncesiyle, 2005 yılı kazançlarını gizleme ve vergi kaçırma yoluna gitmeleri de bu aşamada endişe verici bir olay!..

Vergi cezaları ile ilgili yeni yasanın, hiç değilse 2006 yılı gelirlerinden itibaren uygulanacak şekilde, bir an önce çıkartılmasında yarar var.
<TABLE>
<T>
<TR>
<TD height=10></TD></TR></T></TABLE>